Οι αντιλήψεις των Διευθυντών σχολείου στην Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση για τη διοικητική στρατηγική της επιλογής τους από το σύλλογο των διδασκόντων

Abstract

Η απαίτηση για «αποτελεσματική» διοίκηση στο επίπεδο της σχολικής μονάδας προβάλει τη σημερινή εποχή πιο επιτακτική από ποτέ και συνδέεται τόσο με τους πολύπλοκους και σε διαφορετικά επίπεδα στόχους που καλείται αυτή να επιτύχει όσο και με τις ευμετάβλητες συνθήκες που επικρατούν στο ευρύτερο χώρο της. Η αποτελεσματικότητα του ίδιου του εκπαιδευτικού συστήματος εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον τρόπο που ασκείται η διοίκηση στη σχολική μονάδα. Οι συνθήκες που διαμορφώνει το εκπαιδευτικό μας σύστημα για τον τρόπο που επιθυμεί να ασκείται η διοίκηση στη σχολική μονάδα εκφράζονται μέσα από το θεσμικό πλαίσιο που αφορά την επιλογή των διευθυντικών στελεχών. Αντικείμενο της διπλωματικής αυτής εργασίας είναι η διερεύνηση των αντιλήψεων των διευθυντών για την υφιστάμενη διοικητική στρατηγική της επιλογής των διευθυντών σχολείου στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Κρίθηκε σκόπιμο να επιχειρηθεί αρχικά η θεωρητική διερεύνηση του ζητήματος διαμορφώνοντας ένα πλαίσιο, που περιλαμβάνει την προσέγγιση των εννοιών της διοίκησης ευρύτερα αλλά και ειδικότερα της εκπαιδευτικής διοίκησης, καθώς και παρουσίαση και ανάλυση των θεωριών διοίκησης της εκπαίδευσης. Στη συνέχεια της θεωρητικής διερεύνησης παρατέθηκαν οι πτυχές του ρόλου που καλείται να επιτελέσει ο διευθυντής του ελληνικού σχολείου και παρουσιάστηκαν τα χαρακτηριστικά του αποτελεσματικού διευθυντή αλλά και οι διαφορές μεταξύ διοίκησης- ηγεσίας. Τέλος, μελετήθηκε και αποτιμήθηκε κριτικά το θεσμικό πλαίσιο που αφορά στην επιλογή των σχολικών διευθυντών από το 1974 ως το 2015, με έμφαση στον πρόσφατο Νόμο 4327/2015. Στο εμπειρικό μέρος της παρούσας εργασίας διερευνήθηκαν μια σειρά από ερωτήματα που αφορούν στις απόψεις των διευθυντών σχετικά με το νέο θεσμικό πλαίσιο επιλογής τους, στον τρόπο με τον οποίο επηρεάστηκαν οι σχέσεις διευθυντή- εκπαιδευτικών ως συνέπεια της μυστικής ψηφοφορίας αλλά και στις προτάσεις για τη βελτίωσή του. Τα ερευνητικά δεδομένα εξήχθησαν από την ανάλυση οκτώ (8) εκτενών συνεντεύξεων υποψηφίων Διευθυντών σχολικών μονάδων της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης του νομού Κορινθίας. Από αυτούς οι πέντε (5) εκλέχθηκαν κατά την πρόσφατη διαδικασία επιλογής ενώ οι τρείς (3) δεν εκλέχθηκαν. Χρησιμοποιήθηκε η ποιοτικού τύπου μεθοδολογία, με εργαλείο συλλογής δεδομένων την ημιδομημένη συνέντευξη. 8 Τα αποτελέσματα της έρευνας ανέδειξαν ενδιαφέροντα ευρήματα αναφορικά με τη μυστική ψηφοφορία των συλλόγων διδασκόντων, που αναγνωρίζεται ως το βασικότερο στοιχείο διαφοροποίησης του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου επιλογής διευθυντών σε σύγκριση με τα προγενέστερα. Ωστόσο, παρά τις συζητήσεις και αντιδράσεις που προκάλεσε ο τρόπος που διεξήχθη η μυστική ψηφοφορία, η έρευνά μας ανέδειξε το ενδιαφέρον εύρημα πως τόσο οι εκλεγμένοι όσο και οι υποψήφιοι διευθυντές που δεν εκλέχθηκαν, τάσσονται υπέρ της διατήρησής της με βελτιωτικές όμως παρεμβάσεις.