Ο αντίκτυπος αυτιστικού παιδιού στις ψυχοδυναμικές σχέσεις της οικογένειας σε συναισθηματικό, κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο

Μαρκαντώνη, Στέλα

Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία

Author

Μαρκαντώνη, Στέλα

Date

2015-05-27

Abstract

Στην παρούσα ερευνητική εργασία τίθεται ως στόχος η διερεύνηση του αντίκτυπου που ασκεί η παρουσία του παιδιού με Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή του Αυτιστικού Φάσματος στις ψυχοδυναμικές σχέσεις της οικογένειας. Ο βαθμός, η έκταση και η ένταση επηρεασμού του συστήματος της οικογένειας σε συναισθηματικό, κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο. Παρουσιάζονται σε θεωρητικό επίπεδο αλλά και μέσα από ερευνητικά δεδομένα οι μέχρι σήμερα ισχύουσες στάσεις και οι λόγω αυτών διατυπωμένες γνώμες, αναφορικά με το φαινόμενο της αναπηρίας, τα μοντέλα αναπηρίας και επιχειρείται ο εννοιολογικός προσδιορισμός της Διάχυτης Αναπτυξιακής Διαταραχής του Αυτιστικού Φάσματος. Εξετάζεται, επίσης, ο θεσμός της οικογένειας ως σύστημα. Οι ρόλοι και οι ψυχοδυναμικές σχέσεις των μελών της που αναπτύσσονται στο εσωτερικό της. Αναλύονται οι επιδράσεις που ασκεί η ύπαρξη του παιδιού με Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή του Αυτιστικού Φάσματος στη λειτουργική δυναμική των οικογενειακών σχέσεων και συγκεκριμένα σε συναισθηματικό, κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο. Για τη διερεύνηση του στόχου η έρευνα διεξήχθη στα όρια του Νομού Φθιώτιδας. Η μεθοδολογία της έρευνας συνίστατο στην διαμόρφωση και χρήση δέκα ημιδομημένων συνεντεύξεων σε δείγμα γονέων που έχουν παιδιά με αυτισμό από το Ειδικό Δημοτικό Σχολείο και το Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. Η ανάλυση των ποιοτικών δεδομένων πραγματοποιήθηκε με βάση τη Θεμελιωμένη Θεωρία. Από τα δεδομένα που προέκυψαν, δομήθηκε ένα Μοντέλο ψυχοδυναμικών οικογενειακών σχέσεων Θεμελιωμένης Θεωρίας, το οποίο ερμηνεύει τη διαδικασία του αντίκτυπου του αυτιστικού παιδιού στις ψυχοδυναμικές σχέσεις της οικογένειας σε συναισθηματικό, κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, το παιδί με αυτισμό αποτελεί κεντρική έννοια και έχει αρνητική επίδραση σε συναισθηματικό επίπεδο, το οποίο περιλαμβάνει την ψυχολογία των γονέων, των αδερφών και των υπολοίπων συγγενών. Σε κοινωνικό επίπεδο παρατηρούνται αλλαγές στην κοινωνική ζωή της οικογένειας και στη στάση του κοινωνικού περίγυρου, οδηγώντας σε κοινωνική απομόνωση την οικογένεια. Σε οικονομικό επίπεδο ο αντίκτυπος του αυτιστικού παιδιού μεταφράζεται σε οικονομική επιβάρυνση της οικογένειας με μείωση ωρών εργασίας των γονέων για τη φροντίδα του παιδιού και ανατροπή του οικογενειακού οικονομικού προγραμματισμού λόγω των αυξημένων αναγκών του παιδιού σε ειδικούς, φαρμακευτική αγωγή, ειδική διατροφή και ειδικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Η ψυχολογία των γονέων και η αρωγή του κράτους και των συγγενών εξαιτίας της οικονομικής επιβάρυνσης οδηγούν στην ανησυχία των γονέων για το μέλλον του παιδιού. Τέλος, στην πλειονότητα των γονέων κυριαρχεί ο φόβος, η αγωνία και η απόγνωση για το μέλλον.

Abstract

In the present study is set the target of the investigation of the impact exerted by the presence of a child with Pervasive Developmental Disorder of Autistic Spectrum in psychodynamic family relationships. The degree, the extent and the intensity of influence of family system in emotional, social and economic level. On theoretical level but also through the research data the previously existing attitudes and because of these formulated opinions are presented regarding the phenomenon of disability, the disability models and is attempted the conceptual definition of pervasive developmental disorders of the Autism Spectrum. The institution of the family as a system is also observed. The roles and the psychodynamic relations of its members which are developed internally. The effects exerted by the existence of a child with Pervasive Developmental Disorder Autistic Spectrum in the functional dynamics of family relationships and specifically in emotional, social and economic level are analyzed. To investigate the target survey was conducted in bounds of the prefecture of Fthiotida. The research methodology consisted of configuration and use of ten semistructured interviews in a sample of parents with children with autism from the Special Primary School and Laboratory of Special Vocational Education and Training. The analysis of qualitative data was based on the Grounded Theory. From the data acquired, a Model of psychodynamic family relationships of Grounded Theory was constructed, which interprets the process of impact of the autistic child in psychodynamic family relations in emotional, social and economic level. According to the survey results, the child with autism is a central concept and has a negative effect in the emotional level, which includes the psychology of parents, siblings and other relatives. In social level changes are observed in the social life of the family and in the attitude of the social environment, leading the families to social isolation. In economic level the impact of the autistic child is translated into economic burden of the family by reducing working hours to care for the child and overthrow of family financial planning due to increased needs of the child in specialists, medication, special diet and special education program. The psychology of parents and the assistance of state and relatives because of the economic burden lead to the concern of parents for the child's future. Finally, in the majority of parents the fear, the anxiety and the despair for the future are dominated.

Number of pages

210 σελ.

Faculty

Σχολή Ανθρωπιστικών Επιστημών και Πολιτισμικών Σπουδών

Academic Department

Τμήμα Φιλολογίας

Post-graduate program

Ανάπτυξη δεξιοτήτων εκπαιδευτικών στην ειδική αγωγή και εκπαίδευση για την διαχείριση προβλημάτων σε μαθητές με σύνθετες γνωστικές, συναισθηματικές και κοινωνικές δυσκολίες και στις οικογένειές τους