Η ποιότητα της δημοκρατίας στην ΕΕ - υπάρχει δημοκρατικό έλλειμμα;
Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία
Συγγραφέας
Σαλαγιάννης, Δημοσθένης
Ημερομηνία
2020-07Επιβλέπων
Λιαργκόβας, ΠαναγιώτηςΛέξεις κλειδιά
Αντιπροσωπευτική κοινοβουλευτική δημοκρατία ; Ευρωπαϊκή ένωση ; Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο ; Ευρωπαϊκό συμβούλιο ; Ευρωπαϊκή επιτροπήΠερίληψη
Το σύστημα διακυβέρνησης που συναντάται στα σύγχρονα κράτη και το οποίο προϋποθέτει τη διαρκή συμμετοχή του πολίτη είναι η αντιπροσωπευτική δημοκρατία. Η δημοκρατία στην αρχική της εκδοχή στην Αρχαία Ελλάδα είναι γνωστή ως άμεση δημοκρατία.
Η έμμεση ή αντιπροσωπευτική κοινοβουλευτική δημοκρατία διακρίνεται σε: α) Προεδρική κοινοβουλευτική Δημοκρατία ο πρόεδρος δεν εξαρτάται από το Κοινοβούλιο. β) Προεδρευόμενη κοινοβουλευτική Δημοκρατία όπου η Κυβέρνηση εξαρτάται από
την εμπιστοσύνη της Βουλής. γ) Ημιπροεδρική κοινοβουλευτική Δημοκρατία έχουμε όταν υπάρχουν στοιχεία και από τις δύο ανωτέρω διακρίσεις (Γαλλία). δ) Βασιλευόμενη κοινοβουλευτική Δημοκρατία στην οποία ο βασιλιάς δεν έχει αρμοδιότητες (π.χ.: Αγγλία, Βέλγιο, Ολλανδία). Από τη δεκαετία του ‘80 γίνεται συζήτηση σχετικά την ποιότητα της δημοκρατίας στην ΕΚ/ΕΕ η οποία περιλαμβάνει δύο αντικρουόμενες θέσεις: η μία αφορά την δημοκρατική νομιμοποίηση και η άλλη τη θέση δημοκρατικού ελλείμματος. Τα κράτη μέλη (κ-μ) της ΕΕ έχουν ιδρύσει θεσμικά όργανα (Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, Συμβούλιο της Ε.Ε., Κοινοβούλιο, Ευρωπαϊκή Επιτροπή) στα οποία μεταβιβάζουν τις αρμοδιότητές τους σε τομείς καθοριστικής σημασίας, (π.χ. χάραξη οικονομικής και νομισματικής πολιτικής από την ΕΚΤ). Από το 1986 και μετά, με την Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη (ΕΕΠ), παρατηρούμε σταδιακά (1992 Συνθήκη του Μάαστριχτ, 1997 Συνθήκη του Άμστερνταμ, 2001 Συνθήκη της Νίκαιας, 2007 Συνθήκη της Λισσαβόνας) να εκδημοκρατίζονται όλο και περισσότερο τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και κυρίως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Με τη Συνθήκη της Λισσαβόνας (2007), ενισχύθηκε η δημοκρατική νομιμοποίηση της ΕΕ.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναγνωρίζεται ως θεσμικό όργανο της ΕΕ. Ενισχύεται, έτσι, ουσιαστικά, η δημοκρατική νομιμότητα της Ένωσης ως νομοθετικής αρχής (Λιαργκόβας, 2017). Τέλος, σημαντική θεωρείται και η θεσμοποίηση της ευρωομάδας (eurogroup),
δηλαδή των άτυπων συναντήσεων των Υπουργών Οικονομικών των κ-μ που συμμετέχουν στην ευρωζώνη.
Κύριος σκοπός της εργασίας είναι να αναδείξει και να συγκρίνει τις κυριότερες απόψεις που αναφέρονται στον τρόπο που λειτουργεί η ΕΕ και ειδικότερα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Λειτουργεί «πραγματικά» όπως τα κοινοβούλια των σύγχρονων δημοκρατιών; Υπάρχει δημοκρατικό έλλειμμα στην ΕΕ που να σχετίζεται με τον τρόπο λειτουργίας των θεσμών; ή το έλλειμμα σχετίζεται και με την αποχή και άρα την μη συμμετοχή των πολιτών στα κοινά;
Περίληψη
The administration system is encountered in modern states which requires the constant citizen participation is the Representative Republic Democracy in her initial version in Ancient Greece is known as Direct Republic. The Implicit or Representative- Parliamentary Republic is distinguished into: a) Presidential Parliamentary Republic in which the President is not depended on the
Parliament b) Unitary Parliamentary Republic in which the government is based on the Parliament trust c) Semi-Presidential Parliamentary Republic occurs when there is element from the above mentioned distinctions (France) d) Crowned Parliamentary Republic in which the king does not have responsibilities (England, Belgium, Holland) Since '80 there has been conferment regarding the Republic quality in the EU which includes two conflicting positions: the first is in respect of legalization and the other of the position of Democratic Deficient. The European Union Member States (M-S) has established institutional bodies (European
Council, Parliament, European Commission) in which they convey their powers to decisive sectors (eg. financial and monetary policy- making from European Central Bank (E.C.B.)). Since 1986, with United European Act (U.E.A), we gradually observe (1992 Maastricht Treaty, 1997 Amsterdam Treaty, Treaty of Nice, 2007 Treaty of Lisbon) that the EU institutional bodies have been democratized even more and mainly the European Parliament. With the Treaty of Lisbon (2007) the democratic legalization of the EU has been fortified. The European Council is appreciated as institutional body of the EU. Therefore, the democratic
legitimacy of the Union is boosted as legislative authority (Liargovas, 2017). Overall, the enactment of Eurogroup is regarded as significant, that is the informal meetings between the Finance Ministers of the M-S who participate in Eurozone.
The mainpurpose of this project is to show and compare the most important views mentioned in the way the EU works and mainly the European Parliament. Does it work "really" as the Republic in modern democracy? Is the Republic Deficit in the EU which is
associated to the way institutions work? Or is the deficiency related to the abstention and the non-participation of the citizens from the politics?