Από την φτώχεια στον κοινωνικό αποκλεισμό: μηχανισμοί αντιμετώπισης του φαινομένου στο δήμο Τρίπολης
Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία
Συγγραφέας
Καλογεροπούλου, Θεοδώρα
Ημερομηνία
2020Επιβλέπων
Δασκαλοπούλου, ΕιρήνηΠερίληψη
Είναι ευρέως γνωστό ότι από την αρχαιότητα η διαφορετικότητα των ανθρώπων αντιμετωπιζόταν με περιφρόνηση και τρόπο υποτιμητικό. Μία προκατάληψη που ξεκίνησε από το μακρινό παρελθόν. Οι αδύναμες ομάδες σε κοινωνικό επίπεδο, με βασικό χαρακτηριστικό διαφοροποίησης τους την διαφορετική «ράτσα1», δέχονταν τον αποκλεισμό, την περιθωριοποίηση και τον ρατσισμό διαδικασία που συνέβαλε στη δημιουργία κοινωνικών χασμάτων.
Εναρκτήριο λάκτισμα του κοινωνικού αποκλεισμού αποτέλεσε το φαινόμενο της περιθωριοποίησης περίπου το 1960, με αποτέλεσμα κοινωνικοί επιστήμονες ευαισθητοποιήθηκαν απέναντι στην αδικία. Ο κοινωνικός αποκλεισμός εστιάζει στο φαινόμενο του στιγματισμού, στην περιθωριοποίηση του ανθρώπου και στη φτώχεια όπου με την ψήφιση νομοθετικού πλαισίου και την ανάπτυξη κοινωνικού, στοχεύουν στην καταπολέμησή του.
Στις μέρες μας παρακολουθούμε ότι η διαδικασία καταπολέμησης του του κοινωνικού αποκλεισμού πραγματοποιείται στηριζόμενη στην οργάνωση και στην επιτυχημένη κινητοποίηση και τη στήριξη που προσφέρουν τόσο οι κρατικοί όσο και οι κοινωνικοί φορείς, με τη βοήθεια του νομοθετικού πλαισίου, αλλά και την κάθε προσωπική πρωτοβουλία στήριξης. Η δημιουργία κοινωνιών που η ισότητα και ο αλληλοσεβασμός υπάρχουν, αποτελεί δημιούργημα της έμπρακτης αποδοχής ότι ο συνάνθρωπος διαφέρει αλλά καις το σεβασμό προς αυτή την διαφορετικότητα.
Στην προσπάθεια να αποτυπώσουμε τις διάφορες κοινωνικές πολιτικές που εφαρμόζονται στην ευρύτερη γεωγραφική περιοχή της Τρίπολης, σχετικά με το σύνολο των προγραμμάτων αντιμετώπισης του κοινωνικού αποκλεισμού, η αντιμετώπιση από τα εμπλεκόμενα μέρη ήταν θετική με ευχερή συνεργασία και ολοκληρωμένη πληροφόρηση για τα προγράμματα που λειτουργούν.
Στο πρώτο κεφάλαιο της εργασίας αυτής θα γίνει μία απόπειρα παρουσίας της μετάβασης από την κατάσταση της φτώχειας σε κατάσταση κοινωνικού αποκλεισμού, και ανάλυση στην μεταξύ τους διαφοροποίηση. Θα γίνει παρουσίαση της ερμηνείας της φτώχειας και κατηγοριοποίηση σε Σχετική και Απόλυτη φτώχεια. Στο επόμενο κεφάλαιο παρουσιάζονται αναλυτικά τα αίτια και οι κατηγορίες που μπορεί να εμφανίσει ο κοινωνικός αποκλεισμός. Αναλύονται τα χαρακτηριστικά του εν λόγω φαινομένου αλλά και η κατηγοριοποίηση των ομάδων εκείνων που χαρακτηρίζονται ως «Ευπαθείς».
Στο τρίτο κεφάλαιο γίνεται αναλυτική παρουσίαση του φαινομένου μέσω στατιστικής απεικόνισης τόσο στην Ελλάδα και στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Εστιάζει στα χαρακτηριστικά του κοινωνικού αποκλεισμού στην Ελλάδα.
Εστίαση πραγματοποιείται σε εθνικές πολιτικές που εφαρμόζονται για την αντιμετώπιση του φαινομένου του κοινωνικού αποκλεισμού και της φτώχειας, τα οποία στηριζόμενοι στους σκοπούς επίτευξης για τους οποίους δημιουργήθηκαν θα υποστηρίζαμε ότι χαρακτηρίζονται από υπεραισιοδοξία χωρίς να λαμβάνονται αποτελεσματικά μέτρα για την αντιμετώπισή του.
Στο τελευταίο κεφάλαιο χρησιμοποιούμε την πόλη της Τρίπολης ως μελέτη περίπτωσης για την κοινωνική και θεσμική ελαχιστοποίηση του κοινωνικού αποκλεισμού. Αναλύονται δράσεις του Δήμου, συμμετοχή σε ευρωπαϊκά προγράμματα και τρόπους αντιμετώπισης του φαινομένου. Γίνεται αναφορά στον Στρατηγικό Προγραμματισμό του Δήμου και σε όλα τα σχέδια δράσης. Η παρούσα εργασία ολοκληρώνεται με προτάσεις συνεργασίας για την βελτίωση των ανωτέρω δράσεων ώστε να μειωθεί και να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο του κοινωνικού αποκλεισμού στον Δήμο της Τρίπολης.
Περίληψη
From ancient times, the humiliating and disparaging way of dealing with people's diversity has been known. So prejudice for the different man has its roots in the very distant past. The socially disadvantaged groups, with their dominant characteristic of the different 'race', accepted the process of exclusion, marginalization and racism that contributed to the creation of social divisions.
Social exclusion was invented around 1960, when the phenomenon of marginalization began to concern social scientists and sensitive people with injustice. Today it encompasses stigmatization, marginalization and poverty and social and legislative measures aimed at combating it.
Today, social exclusion is becoming more organized and effective nowadays, given the successful mobilization and support provided by both state and social actors, legislative frameworks and other initiatives of other groups. Respect for each other's diversity, as well as its practical acceptance, contribute to the creation of societies characterized by ideas of equality, mutual respect and fair treatment. In attempting to reflect the various social policies implemented in the wider geographical area of Tripoli on all social exclusion programs, the response from the stakeholders was positive with easy cooperation and comprehensive information on the programs that operate.
The first chapter of this paper will attempt to present the transition from poverty to social exclusion and analyze their differentiation. The interpretation of poverty will be presented and categorized into Relative and Absolute Poverty. The second chapter deals with the inherent concept of social exclusion, covering both the causes and the forms that social exclusion can take. The characteristics of this phenomenon are analyzed, as well as the categorization of those groups that are classified as 'vulnerable'. The third chapter provides a detailed presentation of the phenomenon through statistical representation both in the European Union and in Greece. It focuses on the characteristics of social exclusion in Greece. Chapter four presents international programs and national policies on social exclusion and poverty. If these programs are judged in relation to the stated goals and their outputs, we would say that they are largely over optimistic, without recognizing bold initiatives. In the last chapter we use the city of Tripoli as a case study for the social and institutional response to social exclusion. Actions of the Municipality, participation in European programs and ways of dealing with the phenomenon are analyzed. Reference is made to the Strategic Planning of the Municipality and to all Action Plans. The present work concludes with proposals for cooperation to improve the above actions in order to reduce and tackle the phenomenon of social exclusion in the Municipality of Tripoli.