Η Ελληνική Εξωτερική Πολιτική και το Ζήτημα των Θαλάσσιων Ζωνών στο Αιγαίο : Από την Εποχή της Παγκόσμιας Κρίσης Χρέους Μέχρι Σήμερα
Greek Foreign Policy and the Issue of Maritime Zones in the Aegean: From the Era of the Global Debt Crisis to Today
Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία
Συγγραφέας
Μπούτρη, Αικατερίνη
Ημερομηνία
2023Επιβλέπων
Φακιολάς, ΕυστάθιοςΘεματική επικεφαλίδα
Ελλάδα--Εξωτερικές σχέσεις--Τουρκία ; Ελλάδα--Εξωτερικές σχέσειςΛέξεις κλειδιά
Ελλάδα ; Τουρκία ; Υφαλοκρηπίδα ; ΑΟΖ ; Αιγαίο ; Ανατολική ΜεσόγειοςΠερίληψη
Το Αιγαίο Πέλαγος έχει μία από τις σημαντικότερες γεωπολιτικές θέσεις στην υφήλιο. Ως προς την γεωγραφική θέση ενώνει την Ευρώπη με την Ασία. Ωστόσο έχει και μεγάλη οικονομική σημασία, καθώς, βάσει ερευνών, έχει πλούσια φυσικά κοιτάσματα. Γι’ αυτό, άλλωστε, αποτελεί ιστορικά πεδίο έντονων αντιπαραθέσεων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Το μεγαλύτερο ζήτημα μεταξύ τους είναι η οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Από τη μία πλευρά του χάρτη, βρίσκεται η Ελλάδα η οποία, ως μέρος της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας, θεωρεί ότι είναι ξεκάθαρα τα όρια των χωρικών υδάτων, της υφαλοκρηπίδας, της ΑΟΖ και του εναέριου χώρου της, βάσει του νομικού καθεστώτος που διέπει τα μέρη της Σύμβασης. Από την άλλη πλευρά βρίσκεται η Τουρκία, η οποία δεν αποτελεί μέρος των υπογραφόντων της ως άνω σύμβασης κρατών, με αποτέλεσμα να μην αναγνωρίζει το νομικό καθεστώς που τα διέπει και, επομένως, ούτε τα δικαιοδοτικά του όργανα επίλυσης των διαφορών που προκύπτουν. Αντιθέτως, θεωρεί ότι η διαφορά επιλύεται μόνο με διμερή συμφωνία, κατά το Διεθνές Δίκαιο, καθώς αυτή η θαλάσσια περιοχή εντάσσεται σε Ειδικό καθεστώς, ισχυριζόμενη ότι κάποιες βραχονησίδες της περιοχής ανήκουν στην Χερσόνησο της Ανατολίας. Εφόσον, λοιπόν, οι δύο χώρες έχουν εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις, ακόμα και για το νομικό πλαίσιο στήριξης των θέσεών τους, όποια προσπάθεια συζητήσεων ανοίγει για την επίλυση της διαφοράς αποβαίνει άκαρπη. Έτσι η ελληνική πλευρά προσπαθεί να πείσει τη γείτονα χώρα να καταφύγουν για την επίλυση των διαφορών τους μέσω της νομικής οδού. Το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης θεωρείται το καταλληλότερο όργανο, ως ανεξάρτητο και καθ’ ύλην αρμόδιο, για τέτοια ζητήματα και η απόφασή του είναι δεσμευτική για τους προσφεύγοντες. Η Τουρκία αντιδρά, έχοντας στο πίσω μέρος του μυαλού της ότι σίγουρα θα πάρει λιγότερα από αυτά που διεκδικεί, καθώς είναι προδήλως υπέρμετρα. Η Ελλάδα, όμως, πως μπορεί να είναι σίγουρη ότι δεν θα χάσει -έστω και κάτι μικρό- από τα έννομα δικαιώματά της, που απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσα, βάσει της απόφασης του Δικαστηρίου. Πάραυτα τα οφέλη μιας τέτοιας επίλυσης υπερβαίνουν το ρίσκο που καλείτε να πάρει η Ελλάδα.
Περίληψη
The Aegean Sea has one of the most important geopolitical positions in the world. In terms of geographical location, it unites Europe with Asia. However, it is also of great economic importance, as, based on research, it has rich natural deposits. That is why, after all, it is historically a field of intense confrontations between Greece and Turkey. The biggest issue among them is the demarcation of the maritime zones in the Aegean and the Eastern Mediterranean. On one side of the map, there is Greece which, as part of the Convention on the Law of the Sea, considers the limits of its territorial waters, continental shelf, EEZ and airspace to be clear, based on the legal regime that governs the parties to the Convention. On the other side is Turkey, which is not part of the signatories of the convention of states, as a result of which it does not recognize the legal regime that governs them and, therefore, neither its jurisdictional bodies for resolving the disputes that arise. On the contrary, it considers that the dispute can only be resolved by bilateral agreement, according to International Law, as this marine area is included in a Special Status, claiming that some rocky islands in the area belong to the Anatolian Peninsula. Since, therefore, the two countries have diametrically opposed views, even regarding the legal framework supporting their positions, any attempt to open discussions to resolve the dispute is fruitless. So the Greek side is trying to convince the neighboring country to resort to resolving their disputes through legal means. The International Court of Justice in The Hague is considered the most appropriate body, as independent and substantively competent, for such matters and its decision is binding on the applicants. Turkey reacts, having in the back of its mind that it will surely get less than what it claims, as it is clearly excessive. However, how can Greece be sure that it will not lose - even a small thing - of its legal rights, which derive from International Law and the Law of the Sea, based on the decision of the Court. However, the benefits of such a resolution exceed the risk Greece will take.