ΟΙ ΘΕΤΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΧΡΩΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΕ ΝΟΗΤΙΚΗ ΥΣΤΕΡΗΣΗ
Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία
Author
Οικονομοπούλου, Ευγενία
Date
2024-09Advisor
Αντωνοπούλου, ΠαναγιώταSubject
Δημιουργική ικανότητα στα παιδιά ; Παιδικά σχέδια - Έρευνα ; Ζωγραφική - Ψυχολογικές απόψεις ; Τέχνη, θεραπεία μέσω της ; Παιδιά με διανοητικές αναπηρίες - Εκπαίδευση ; Νοητική υστέρηση ; Creative ability in children ; Children's drawings - Research ; Painting - Psychological aspects ; Art therapy ; Children with mental disabilities - Education ; Mental retardationKeywords
Ζωγραφική ; Χρώματα ; Διδασκαλία ; Νοητική υστέρηση ; Drawing ; Colors ; Teaching ; Mental retardationAbstract
Σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν η μελέτη των θετικών επιδράσεων της ζωγραφικής και των χρωμάτων στην εκπαίδευση των παιδιών με νοητική υστέρηση, στο πλαίσιο της σύγχρονης Ελληνικής πραγματικότητας. Για τους σκοπούς της εργασίας πραγματοποιήθηκε έρευνα σε ένα δείγμα 103 εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, οι οποίοι επιλέχθηκαν με τη μέθοδο της δειγματοληψίας ευκολίας. Οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να συμπληρώσουν ένα ημι-δομημένο ερωτηματολόγιο, η ανάπτυξη του οποίου βασίστηκε σε προγενέστερες σχετικές μελέτες της διεθνούς βιβλιογραφίας. Οι εκπαιδευτικοί πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης χρησιμοποιούν σε πολύ μεγάλο βαθμό τη ζωγραφική και τα χρώματα κατά τη διδασκαλία μαθητών με νοητική υστέρηση. Σύμφωνα με τις αντιλήψεις τους, η χρήση της ζωγραφικής και των χρωμάτων συμβάλλει, μεταξύ άλλων, στη βελτίωση της έκφρασης των μαθητών με νοητική υστέρηση, στην ενίσχυση της δημιουργικότητας και της αυτοπεποίθησής τους και στη δημιουργία ενός ευχάριστου κλίματος εντός της σχολικής αίθουσας, το οποίο διευκολύνει περαιτέρω τη διδασκαλία της συγκεκριμένης κατηγορίας μαθητών. Αν και ένας σημαντικός αριθμός εκπαιδευτικών δηλώνει ότι δε γνωρίζει ή δεν αντιμετωπίζει δυσκολίες κατά τη χρήση της ζωγραφικής και των χρωμάτων κατά τη διδασκαλία μαθητών με νοητική υστέρηση, ένας εξίσου σημαντικός αριθμός εκπαιδευτικών αναφέρεται σε δυσκολίες που σχετίζονται με τον κίνδυνο τραυματισμού των μαθητών, λόγω μη σωστής χρήσης των χρωμάτων και λοιπών υλικών ζωγραφικής, με την έλλειψη κατάρτισης από την πλευρά των εκπαιδευτικών και με τη δυσκολία συγκέντρωσης των μαθητών με νοητική υστέρηση ή τη σύγχυσή τους κατά τη χρήση έντονων χρωμάτων. Οι παραπάνω αντιλήψεις των εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης επηρεάζονται σημαντικά από το φύλο τους και από τα έτη προϋπηρεσίας τους, συνολικά και στον κλάδο της ειδικής αγωγής, με αποτέλεσμα οι γυναίκες εκπαιδευτικοί και οι εκπαιδευτικοί με περισσότερα έτη εργασιακής προϋπηρεσίας να αποδίδουν ελαφρώς υψηλότερο βαθμό σπουδαιότητας στα οφέλη της χρήσης της ζωγραφικής και των χρωμάτων κατά τη διδασκαλία μαθητών με νοητική υστέρηση, σε σύγκριση με τους συναδέλφους τους.
Abstract
The aim of this thesis was to study the positive impact of drawing and colors in teaching students with mental retardation, within the contemporary Greek education context. For the purposes of the thesis, a research was conducted among a sample of 103 primary education teachers, who were selected with convenience sampling method. Participants were asked to complete a semi-structured questionnaire, developed based on previous, relevant researches of international literature. Teachers of primary education use to a large extent drawing and colors when teaching students with mental retardation. According to their perceptions, drawing and colors contribute, among others, to the improvement of students’expression, to the strengthening of their creativity and self-confidence and to the creation of a pleasant environment within the school class, which facilitates further teaching to this group of students. Even though numerous teachers state that they are not aware or don’t face any difficulties during using drawing and colors to teach students with mental retardation, there are numerous other teachers, who mention difficulties related to danger of students’being injured, because of incorrect use of drawing materials, to insufficient education of teachers and to students’difficulty to concentrate or not being confused during using bright colors. Aforementioned perceptions of primary education teachers are affected significantly by their sex and their years of professional experience, both in education generally and in special education. As a result female teachers and teachers with more years of professional experience tend to perceive benefits of drawing and colors during teaching of students with mental retardation, as slightly more important than their colleagues.