Αναπαραστάσεις της Ετεροτοπίας, της Ουτοπίας και της Δυστοπίας σε χορογραφικές προσεγγίσεις από τη δεκαετία του ’80 μέχρι και σήμερα: μια συγκριτική μελέτη ανάμεσα σε χορογραφικά έργα της Ευρώπης και της Ελλάδας.
Subject
Χορός ; Ετεροτοπία ; Ουτοπία ; Δυστοπία ; Αναπαράσταση ; Τόπος ; Χώρος ; Σώμα ; Χορογραφία ; Ιστορία χορού ; ΜεταμοντέρνοKeywords
Χορός ; Ετεροτοπία ; Ουτοπία ; Δυστοπία ; Αναπαράσταση ; Τόπος ; Χώρος ; Σώμα ; Χορογραφία ; Ιστορία χορού ; ΜεταμοντέρνοAbstract
Τις τελευταίες δεκαετίες ο χορός έχει εγκαθιδρύσει μία ιδιαίτερη και σύνθετη σύνδεση
με την κοινωνία, που έχει εξελιχθεί σε μία σχέση δράσης-αντίδρασης. Στο πλαίσιο της
μεταμοντέρνας κατάστασης στον πολιτισμό και τις τέχνες, ο χορός έχει αποκτήσει πιο
εμφατικά έναν κοινωνικό και πολιτικό χαρακτήρα, καθώς οι παραστάσεις χορού λει-
τουργούν συχνά ως ένα σχόλιο στο εκάστοτε κοινωνικό, πολιτικό και πολιτισμικό συ-
γκείμενο. Ειδικότερα οι έννοιες της ετεροτοπίας, της ουτοπίας και της δυστοπίας συνδέ-
ονται άμεσα με την κοινωνία, αφού μπορεί να θεωρηθεί ότι αποτελούν μια διαφορετική,
αλληγορικού χαρακτήρα ανταπόκριση στα κοινωνικά ζητήματα. Η παρούσα διατριβή με-
λετά τον τρόπο με τον οποίο οι έννοιες της «ετεροτοπίας», της «ουτοπίας» και της «δυ-
στοπίας» μπορούν να αποτελέσουν τον κεντρικό άξονα της αναπαράστασης σε σύγχρο-
νες παραστάσεις χορού, και ο τρόπος με τον οποίο, μέσω της αναπαράστασης των παρα-
πάνω «τόπων», οι παραστάσεις χορού μπορούν να ασκήσουν κριτική στην κοινωνία. Ι-
διαίτερη σημασία στην έρευνα δίνεται σε δύο στοιχεία που κατέχουν καταλυτική ση-
μασία για τον χορό και για τις έννοιες της ετεροτοπίας, της ουτοπίας και της δυστοπίας:
τον τόπο και το σώμα και τα οποία απασχόλησαν ιδιαίτερα τις επιστημονικές αναζητήσεις
των τελευταίων δεκαετιών. Οι δημιουργοί που επιλέχθηκαν για τη διατριβή ήταν οι Les
gens d’Uterpan, DV8, Jan Fabre, Pina Baush, Τζένη Αργυρίου, Μέντη Μέγα και η ομάδα
χορού Κι όμως κινείται. Το έργο των καλλιτεχνών καλύπτει το χρονικό διάστημα από τη
δεκαετία του 1980 μέχρι και σήμερα και συνιστά διαφορετικές αναγνώσεις των μεταμο-
ντέρνων αναζητήσεων.
Abstract
In the last decades, dance has established a special and complex connection with society,
which has evolved into an action-reaction relationship. In the context of the postmodern
situation in culture and the arts, dance has more emphatically acquired a social and political
character, as dance performances often function as a commentary on the given social,
political, and cultural context. In particular, the concepts of heterotopia, utopia, and dystopia
are directly related to society, since they can be considered to be a different, allegorical
response to social issues. This thesis studies how the concepts of "heterotopia",
"utopia" and "dystopia" can be the central axis of representation in contemporary dance
performances, and how, through the representation of the above "places", dance performances
can criticize society. Particular importance in the research is given to two elements
that have catalytic importance for dance and the concepts of heterotopia, utopia,
and dystopia: the place and the body which have particularly occupied the scientific
searches of the last decades. The creators selected for the thesis were: Les gens d'Uterpan,
DV8, Jan Fabre, Pina Baush, Jenny Argyriou, Menti Mega, and the dance group Ki omos
kineitai. The work of the artists covers the period from the 1980s to the present day and
suggests different readings of postmodern pursuits.