Ευρωπαϊκές αρχές ή σταθερότητα; Οι πολιτικές της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Ανατολική Μεσόγειο – Η περίπτωση της Αιγύπτου
European values or stability? An analysis of the EU policies on human rights through the crises and conflicts of the Eastern Mediterranean – The case of Egypt
Subject
Ανθρώπινα δικαιώματα ; Ευρωπαική Ένωση, Χώρες της--Εξωτερικές σχέσεις--Αίγυπτος ; Αίγυπτος--Εξωτερικές σχέσεις--Ευρωπαική Ένωση, Χώρες τηςKeywords
Ανθρώπινα Δικαιώματα ; Ευρωπαϊκή Ένωση ; Αίγυπτος ; Ευρωμεσογειακή Εταιρική Σχέση ; Ευρωμεσογειακές Σχέσεις ; Ευρωπαϊκή Πολιτική Νότιας Γειτονίας ; Αραβική ΆνοιξηAbstract
Ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών, μαζί με τις αρχές της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου, αποτελούν τις βασικές αξίες πάνω στις οποίες έχει χτιστεί η Ευρωπαϊκή Ένωση. Ταυτόχρονα, αποτελούν κεντρικό πυλώνα της εξωτερικής της πολιτικής, αντανακλώντας την πεποίθηση ότι κράτη που μοιράζονται τις ίδιες με την ΕΕ αξίες, συνιστούν παράγοντα σταθερότητας, η οποία αποτελεί, επίσης, πρωταρχικό στόχο της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ. Ωστόσο, οι δύο αυτοί στόχοι, συχνά έρχονται σε αντιπαράθεση, ιδιαίτερα σε ασταθή περιβάλλοντα, όπως αυτό της Ανατολικής Μεσογείου, με την ΕΕ να έρχεται αντιμέτωπη με το δίλημμα «ευρωπαϊκές αρχές ή σταθερότητα».
Η παρούσα εργασία επιχειρεί να εξετάσει το δίλημμα που αντιμετωπίζει η ΕΕ και τα κράτη-μέλη της όταν καλούνται να επιλέξουν μεταξύ της υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ανάγκης για σταθερότητα και ασφάλεια. Η συνηθισμένη σε εντάσεις, αλλά και παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, Ανατολική Μεσόγειος, και ειδικότερα η μελέτη περίπτωσης της Αιγύπτου, θεωρήθηκε ιδανικό περιβάλλον για να μελετηθεί η έκταση του ανωτέρω διλήμματος.
Αρχικά, παρουσιάζεται η σταδιακή ενίσχυση της θέσης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην εξωτερική της πολιτική της ΕΕ και η δημιουργία ενός συνόλου εργαλείων για την προαγωγή και την ενίσχυση της προστασίας τους σε διεθνές επίπεδο. Έπειτα, αναλύονται τα διλήμματα, οι περιορισμοί αλλά και οι ευκαιρίες που υπήρξαν μέσα από τις κρίσεις και συγκρούσεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Ακολούθως, εστιάζοντας στην περίπτωση της Αιγύπτου, επιβεβαιώνεται ότι η προσήλωση στις ευρωπαϊκές αρχές υποχωρεί μπροστά στον κίνδυνο της αστάθειας.
Abstract
Respect for human rights and fundamental freedoms, along with the principles of democracy and the rule of law constitute the core values upon which the European Union has been built. At the same time, they form a central pillar of its foreign policy, reflecting the belief that countries sharing the same values as the EU are factors of stability, which is also a primary goal of the EU's foreign policy. However, the aforementioned goals often come into conflict, particularly in unstable environments, like that of the Eastern Mediterranean, with the EU facing the dilemma of "European principles or stability".
This thesis seeks to examine the dilemma faced by the EU and its member states when called upon to choose between defending human rights and the need for stability and security. The Eastern Mediterranean, which is typically marked by tensions and human rights violations, and in particular the case study of Egypt, was considered an ideal environment to study the extent of this dilemma.
Initially, the gradual strengthening of the position of human rights in the EU's foreign policy is presented, along with the creation of a set of tools to promote and enhance their protection at the international level. Then the dilemmas, limitations and opportunities that arose through the crises and conflicts in the Eastern Mediterranean are analysed. Finally, focusing on the case of Egypt it is confirmed that adherence to European principles often gives way to the risk of instability.