Ανάλυση του πληθωρισμού μέσα από τον δείκτη τιμών καταναλωτή στην Ελλάδα για την πενταετία 2019-2023
Analysis of inflation through the consumer price index in Greece for the five years 2019-2023
Subject
Οικονομική και Νομισματική Ένωση ; Ευρωπαϊκή Ένωση, Χώρες της -- Οικονομική πολιτική ; Νομισματική πολιτική ; Ευρώ ; Πληθωρισμός (Οικονομία) ; Δείκτες τιμών καταναλωτή -- ΕλλάδαKeywords
Πληθωρισμός ; ΔΤΚ ; Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (ΕνΔΤΚ) ; Οικονομική και Νομισματική Ένωση (ΟΝΕ) ; Ευρωζώνη ; Inflation ; Consumer Price Index (CPI) ; Harmonized Index of Consumer Price (HICP) ; Economic and Monetary Union (EMU) ; EurozoneAbstract
Στην παρούσα διπλωματική εργασία εξετάζεται η πορεία του πληθωρισμού στην Ελλάδα το χρονικό διάστημα 2019-2023, μέσα από την ανάλυση των δεικτών ΔΤΚ και ΕνΔΤΚ. Αφού έχει επεξηγηθεί η έννοια του ορισμού του πληθωρισμού, αναλύονται τα διάφορα είδη του και οι δείκτες με τους οποίους μετράται. Στη συνέχεια γίνεται η σύνδεση του πληθωρισμού μεταξύ αγοραστικής ισχύος των καταναλωτών και της επίδρασης που έχει αυτή στην οικονομία και την χάραξη οικονομικής πολιτικής από το κράτος.
Έπειτα με την χρήση δεδομένων από την Eurostat, διενεργείται επεξεργασία, από τον ίδιο τον συγγραφέα, των τιμών του ΕνΔΤΚ δειγματοληπτικά, τόσο από χώρες εντός της ΟΝΕ (Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Ελλάδα) και του Μ.Ο. της ΕΕ, όσο και από χώρες εκτός της ΟΝΕ (Τσεχία, Ρουμανία). Δημιουργήθηκαν πίνακες και διαγράμματα για το εξεταζόμενο χρονικό διάστημα, με σκοπό την σύγκριση της μεταβολής των τιμών του ΕνΔΤΚ και του ρυθμού μεταβολής, μεταξύ της Ελλάδας και των προαναφερθέντων χωρών. Καθώς επίσης πραγματοποιήθηκε σύγκριση μεταξύ της Ελλάδας και της πορείας της σε σχέση με τον Μ.Ο. της ΕΕ.
Μετά την ανάλυση της οικονομίας της κάθε εξεταζόμενης χώρας, διενεργήθηκε ανάλυση των παραγόντων, εξωγενών και εσωτερικών, που επέδρασσαν στην διαμόρφωση των τιμών των αγαθών και υπηρεσιών. Ακόμα διεξήχθη σύγκριση της πορείας του πληθωρισμού μεταξύ της Ελλάδας και των χωρών εκτός της ΟΝΕ, δίνοντας βάση στην σημαντικότερη και κοινή αιτία μεταβολής του πληθωρισμού, την πανδημία COVID-19 και του πολέμου μεταξύ Ρωσίας Ουκρανίας. Μετά από την ολοκλήρωση της σύγκρισης, γίνεται και ανάλυση των πλεονεκτημάτων και των μειονεκτημάτων του πληθωρισμού σε μία οικονομία.
Το συμπέρασμα της σύγκρισης του πληθωρισμού για την πενταετία 2019-203, είναι ότι οι χώρες εντός της ζώνης του ευρώ, που έχουν ανεπτυγμένη οικονομία, παρουσιάζουν μεγαλύτερο πληθωρισμό από τις χώρες λιγότερο οικονομικά ανεπτυγμένες. Κατά την περίοδο της πανδημίας οι ισχυρές οικονομικά χώρες κράτησαν τον πληθωρισμό τους σταθερό, ενώ αντίθετα οι ασθενείς οικονομικά χώρες εμφάνισαν αποπληθωρισμό. Βέβαια με την έναρξη της πολεμικής σύρραξης μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας ο πληθωρισμός εκτοξεύτηκε στα ύψη σε όλη την ΕΕ. Αντίθετα στις χώρες εκτός ΟΝΕ, για το ίδιο χρονικό διάστημα ο πληθωρισμός είναι σημαντικά υψηλότερος από το 2019, με την τιμή του να είναι στα επίπεδα του πληθωρισμού που βιώνουν οι χώρες εντός της ΟΝΕ το 2023, και έχει διαρκώς ανοδική πορεία. Παρατηρούμε ότι και οι χώρες εκτός ΟΝΕ επηρεάστηκαν από τον πόλεμο με τον ίδιο τρόπο με την υπόλοιπη ΕΕ. Όμως τα κράτη μέλη της ΟΝΕ, ακολουθούν καλύτερη οικονομική πολιτική, κι αυτό φαίνεται στις τιμές που έχει ο ΕνΔΤΚ.
Abstract
The specific thesis examines the course of inflation in Greece during the period 2019-2023, through the analysis of the CPI and HICP indices. After explaining the concept of the definition of inflation, its various types and the indices in which it is measured are analyzed. Then, the connection of inflation between the purchasing power of consumers and the effect it has on the economy and the formulation of economic policy by the state is made.
Then, using data from Eurostat, the author himself processes HICP prices on a sample basis, both from countries within the EMU (Germany, France, Italy, Spain, Greece) and the EU average, as well as from countries outside the EMU (Czech Republic, Romania). Tables and charts were created for the period under review, in order to compare the change in HICP prices and the rate of change, between Greece and the aforementioned countries. A comparison was also made between Greece and its course in relation to the EU average.
After analyzing the economy of each country under consideration, an analysis of the factors, both external and internal, that influenced the formation of prices of goods and services was carried out. A comparison of the course of inflation between Greece and countries outside the EMU was also carried out, based on the most important and common cause of inflation change, the COVID-19 pandemic and the war between Russia and Ukraine. After completing the comparison, an analysis of the advantages and disadvantages of inflation in an economy is also carried out.
The conclusion of the inflation comparison for the five-year period 2019-203, is that countries within the euro area, which have a developed economy, experience higher inflation than less economically developed countries. During the pandemic, the strong economic countries kept their inflation stable, while on the contrary, the weak economic countries experienced deflation. Of course, with the start of the military conflict between Russia and Ukraine, inflation skyrocketed throughout the EU. On the contrary, in countries outside the EMU, for the same period of time, inflation is significantly higher than in 2019, with its price being at the inflation levels experienced by countries within the EMU in 2023, and has a constantly upward trend. We observe that the countries outside the EMU were also affected by the war in the same way as the rest of the EU. However, EMU member states follow better economic policies, and this is reflected in the HICP prices.