Πρακτικές Κοινωνικής Ένταξης. Η περίπτωση του Δήμου Ασπροπύργου.
Social integration practices. The case of the municipality of Aspropyrgos.
Subject
Πρόσφυγες--Ελλάδα ; Ελλάδα--Αποδημία και εποίκηση ; Μετανάστευση--Ελλάδα ; Μετανάστες--ΕλλάδαKeywords
Παλιννόστηση ; Πρόσφυγας ; Μετανάστης ; Αλλοδαπός ; Κοινωνική ένταξηAbstract
Η παρούσα έρευνα έχει στο επίκεντρό της τους πρόσφυγες, Έλληνες από την πρώην Ε.Σ.Σ.Δ. , που μετοίκησαν μαζικά στην χώρα προέλευσης των προγόνων τους, δηλαδή την ιστορική τους πατρίδα, τα τελευταία είκοσι χρόνια του εικοστού (20ου) αιώνα, με το καθεστώς της «παλιννόστησης» , όπως ονομάστηκε, από την ελληνική Πολιτεία. Η μετοικεσία ξεκίνησε και ολοκληρώθηκε σε μια χρονική στιγμή που η ταυτόχρονη έλευση στην Ελλάδα, χιλιάδων μεταναστών, τροφοδοτούσε ένα πρωτόγνωρο αίσθημα ανασφάλειας στην ελληνική κοινωνία. Συγκεκριμένα, η έρευνα αφορά στην εικοσαετία 1985 - 2005, η οποία συμπίπτει με την έναρξη, την κορύφωση και την ολοκλήρωση της κατάρρευσης του σοβιετικού καθεστώτος και τη διάλυση της Ένωσης, στις επιμέρους Δημοκρατίες που τη συγκροτούσαν.
Την εν λόγω περίοδο, οι πολυάριθμοι μετανάστες καταλήγουν να εγκαθίστανται σε περιοχές της δυτικής Αττικής, με ένα μεγάλο τμήμα από αυτούς να επιλέγει τον Ασπρόπυργο. Ο Ασπρόπυργος ωστόσο εκείνη την περίοδο αντιμετώπιζε σωρεία προκλήσεων. Από τη μία οι προβληματισμοί για τις χρήσεις της γης και στον εν γένει προσανατολισμό της τοπικής οικονομίας και από την άλλη η ανάγκη του τόπου να διαχειριστεί ένα μεγάλο αριθμό μεταναστών, που κατέληγε -για διάφορους λόγους- στην απόφαση να εγκατασταθεί, να ζήσει και να εργαστεί στο συγκεκριμένο τόπο γέννησε, την αναγκαιότητα κοινωνικής ενσωμάτωσης. Τόσο οι εσωτερικοί μετανάστες , όσο και τα ζητήματα υποδοχής και ένταξης επίσης πολυάριθμων μεταναστών, οι οποίοι έφθαναν στην Ελλάδα, από πολλά σημεία του κόσμου, δημιούργησε ζητήματα με αυτό της απασχόλησης να είναι πρωταρχικό για λόγους επιβίωσης. Το Θριάσιο πεδίο για τους περισσότερους εξ αυτών αποτελούσε ίσως η μοναδική επιλογή, για πολλούς λόγους που θα αναφέρουμε παρακάτω.
Ο Ασπρόπυργος, τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο, ήταν αντιμέτωπος με πρωτόγνωρες προκλήσεις οι οποίες άλλαζαν άρδην το τοπίο της πόλης και της ευρύτερης περιοχής ως αποτέλεσμα των ραγδαίων αλλαγών, που είχε ήδη δρομολογήσει η ελληνική Πολιτεία.
Η «γη της Περσεφόνης και της Δήμητρας» , στην οποία για αιώνες πρωταγωνιστούσε ο πρωτογενής τομέας της Οικονομίας, βρισκόταν πλέον σε φάση μετεξέλιξης και μάλιστα με ιλιγγιώδεις ρυθμούς, σε ένα γιγαντιαίων διαστάσεων κέντρο βιομηχανίας, ενέργειας, διαμετακομιστικού εμπορίου και κυκλικής οικονομίας. Μετατρεπόταν δηλαδή μέρα με τη μέρα, σε ένα κέντρο τριτογενούς τομέα της οικονομίας, ίσως από τα μεγαλύτερα στην Ελλάδα κι πιθανόν σε ένα από τα σημαντικότερα της Ευρώπης του .
Ωστόσο η συγκεκριμένη μεταβολή εκδηλωνόταν χωρίς προκαθορισμένο, επεξεργασμένο σχέδιο υποδομών. Ήταν δημιούργημα μιας πιεστικής ανάγκης, την οποία αντιμετώπιζε η χώρα και ειδικά η ολοένα και πολυάνθρωπη πρωτεύουσά της. Για τούτο, η μετεξέλιξη του Ασπρόπυργου και της ευρύτερης περιοχής, εκδηλωνόταν με πρωτοφανή σπουδή, χωρίς ολοκληρωμένο σχέδιο, χωρίς τη διαμόρφωση των αναγκαίων υποδομών και χωρίς το απαραίτητο νομικό και χωροταξικό πλαίσιο, που θα επέτρεπε την αντιμετώπιση των συνεπειών από την εγκατάσταση ενός πολύ μεγάλου τμήματος της βαριάς βιομηχανίας, που αποκτούσε η χώρα, σε ένα τόπο που για πολλές δεκαετίες τροφοδοτούσε την Αθήνα με ποιοτικά, γεωργικά και κτηνοτροφικά προϊόντα. Κατά συνέπεια, από τη βιαστική μετάβαση στη νέα εποχή, απουσίαζε η πρόβλεψη πρόληψης και η ολοκληρωμένη προετοιμασία, με στόχο τη θωράκιση της περιοχής έναντι πιθανών, μελλοντικών κινδύνων αλλά και των αρνητικών συνεπειών από τη συσσώρευση οικονομικών μονάδων.
Σύμφωνα με τα παραπάνω, η παρούσα εργασία εστιάζει στην διερεύνηση των προβλημάτων που αντιμετώπισαν οι παλιννοστούντες στην περιοχή του Ασπρόπυργου, καθώς είναι εκείνοι που διπλασίασαν τον πληθυσμό του Δήμου, σε ελάχιστο χρόνο. Με την ανά θέμα, ποιοτική ανάλυση και με τη λήψη και ανάλυση των δεδομένων δεκαπέντε (15) ατομικών συνεντεύξεων, από τη συγκεκριμένη πληθυσμιακή συνιστώσα, διαμορφώνεται μια ολοκληρωμένη εικόνα τους. Τα ίδια βήματα έγιναν και για τις άλλες δύο μεταναστευτικές συνιστώσες του Ασπρόπυργου, που είναι οι εσωτερικοί και οι εξωτερικοί μετανάστες.
Οι πολίτες που συμμετείχαν αναφέρθηκαν στις ιδιαίτερες συνθήκες που βίωναν, στους τόπους όπου ζούσαν πριν, αλλά και στα βιώματά τους, από την ώρα που πήραν την απόφαση για την έλευσή τους στην Ελλάδα. Για τις δυσκολίες που συνάντησαν στο πλαίσιο της παλιννόστησης ή της μετανάστευσής τους. Όλοι τους εν μέρη συμπληρώνουν τη συνολική εικόνα των προσπαθειών ένταξης. Οι πρόσφυγες ομογενείς σε πρώτο πλάνο, καθώς αποτελούν την πολυπληθέστερη ομάδα, και οι άλλες πληθυσμιακές συνιστώσες του Ασπρόπυργου, που προέκυψαν από διαφορετικές μεταναστεύσεις, συγκροτούν την ολοκληρωμένη εικόνα των προκλήσεων που αντιμετώπισε η κοινωνία και ο δήμος του Ασπρόπυργου. Η σύνθεση των δράσεων τους αναδεικνύει αρκετά επιτεύγματα και ουκ ολίγες αποτυχίες.
Abstract
The present study deals with expatriates from the former Soviet Union/USSR) (Union of Soviet Socialist Republics) who were massively repatriated back to their homeland within the last two decades of the twentieth century, under the “repatriation” regime, that is how the Greek state named it. The repatriation begun and ended within a timeframe in which the simultaneous flow of thousands of immigrants in Greece, caused a multicultural tension to the Greek society. Specifically, the present research which focuses on the twenty-year period of 1985-2005, coincides with the beginning, climax and fulfillment of the meltdown of the living socialism and the destruction of U.S.S.R.
At that specific timeframe, thousands of immigrants ended up residing in west Attica areas, and a great part of them selects the Aspropyrgos town for their home. However, during that period of time, Aspropyrgos was facing a great deal of challenges. One of these challenges entailed concerns regarding the use of land and the local economy orientation whereas another challenge added up with the incoming of a large number of immigrants-who for a number of reasons- selected the specific town for residence. The Aspropyrgos town had to deal with them and that is what brought the need for inclusion.
The arrival of the internal immigrants along with issues of reception and inclusion of great numbers of immigrants also arriving to Greece from all over the world, created work placement concerns, vital for survival reasons. Thriasio field was regarded for many of them as the only choice for residence for reasons which will be explained further.
At that specific time period Aspropyrgos was facing great challenges which altered the town landscape as a result of the rapid changes which the Greek state had already approved.
The “land of Persephony and Demeter” where for centuries the primary sector of the economy was starring, now it was transcending with rapid pace into a gigantic industrial and energy center were transportation merchandise and cycle economy existed. The area was changing daily into a third sector economy and perhaps one of the largest in Greece and most significant in Europe.
However, the specific alteration was manifesting without a predetermined and elaborated plan of infrastructure. It was the creation of a forceful need which the country was facing and in particular its capital city. Therefore, the evolvement of Aspropyrgos along with the rest area was manifesting with incredible drive without a proper plan without the formation of appropriate infrastructure and finally without the necessary legal and land plan frame. These would enable the town to deal with the consequences deriving from the establishment of a large scale of heavy industry which the country was acquiring in a place where for many decades was supplying Athens with agricultural products. The biased transition into the new era was lacking precaution and wholesome preparation in order to solidify the entire area against future hazards and negative consequences which accompanied the pile of economic plants, many of which would turn out to become environmentally inappropriate due to pollution.
According to the above statement, the present research focuses on the problems those immigrants who became residents in Aspropyrgos were facing. Through the thematic and qualitative analysis of data and the elaboration of fifteen (15) personal interviews, deriving from the particular group of people, a wholesome picture can be formed. Accordingly, the same procedure is followed for the other two immigration groups of Aspropyrgos which are the internal and foreign immigrants. To sum up, the depiction of the immigrant reality, the revelation of their course and their existence in the Aspropyrgos town all have been formed by the local residents fulfilling in this way the nowadays social image and future prospect.
The participants referred to the conditions they had experienced before and after their arrival in Greece. Additionally, they referred to the experiences they acquired within the repatriation/immigration framework. All of them complete the total picture of the inclusion efforts. Having as the neo-repatriated group as primary reference, since it composes the larger number of people, plus other groups which derived from different immigrational waves are all considered fundamental factors of the challenges the local society and the municipal of Aspropyrgos had to deal with. The composition of all the above sketches enough accomplishments but not few visible failures.
Number of pages
106Faculty
Σχολή Κοινωνικών και Πολιτικών ΕπιστημώνAcademic Department
Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών ΣχέσεωνPost-graduate program
Τοπική και Περιφερειακή Ανάπτυξη και ΑυτοδιοίκησηLanguage
Greek
Except where otherwise noted, this item's license is described as
Αναφορά Δημιουργού-Όχι Παράγωγα Έργα 3.0 Ελλάδα
Αναφορά Δημιουργού-Όχι Παράγωγα Έργα 3.0 Ελλάδα