Το Εδαφικό Σχέδιο Δίκαιης Μετάβασης Μεγαλόπολης: Ζητήματα Νομικής Γεωγραφίας και Δικαιοσύνης
The Territorial Just Transition Plan of Megalopolis: Matters of Legal Geography and Justice
Subject
Περιβαλλοντική πολιτική ; Περιβάλλον--ΠροστασίαKeywords
Δίκαιη Μετάβαση ; Εδαφικό Σχέδιο Μεγαλόπολης ; Δικαιοσύνη ; Νομική Γεωγραφία ; ΑπολιγνιτοποίησηAbstract
Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία συνιστά τη στρατηγική επιλογή της Ένωσης να
καταστεί κλιματικά ουδέτερη έως το έτος 2050. Συγχρόνως, αποτελεί το χάρτη πορείας
για την υλοποίηση της πράσινης μετάβασης με όρους δικαιοσύνης, χωρίς να «αφήνει
κανέναν πίσω». Η πολιτική αυτή υπόσχεση συμπυκνώνεται στην πλατφόρμα της
δίκαιης μετάβασης, ως ένα πλέγμα πολιτικών και χρηματοδοτικών λύσεων για την
υποστήριξη των εξαρτημένων από τα ορυκτά καύσιμα περιφερειών της ΕΕ. Τι
συνεπάγονται όμως αυτές οι μεταρρυθμίσεις για το κοινωνικό και πολιτικό πλαίσιο
όπου εφαρμόζονται; Ποιος κερδίζει, ποιος χάνει και πώς; Εκκινώντας από την νομική
γεωγραφία, η μελέτη της δικαιοσύνης επικεντρώνεται στη διαχείριση των ανισοτήτων.
Εφόσον η δίκαιη μετάβαση διαχειριστεί τις ανισότητες, θα είναι αναπτυξιακή. Από την
άλλη μεριά, αν είναι αναπτυξιακή αλλά όχι δίκαιη, δεν μπορεί να είναι βιώσιμη. Κατά
την προσέγγιση αυτή, η πολιτική δεν εξαντλείται στο σχεδιασμό διαρθρωτικών
αλλαγών σε συστήματα (π.χ. ενέργεια, υποδομές), αλλά υπερβαίνοντας το αμιγώς
διαχειριστικό πλαίσιο, εμπλουτίζει το περιεχόμενό της με τις θεμελιώδεις διαστάσεις
της δικαιοσύνης (διανεμητική, δικονομική, αναγνωριστική, αποκαταστατική). Μέσα
σε ένα ιδιαίτερα ανταγωνιστικό περιβάλλον δικαιωμάτων και υποχρεώσεων,
επιδιώκεται η έννοια της δικαιοσύνης να μην αποτελέσει το μαλακό υπογάστριο της
ευρωπαϊκής στρατηγικής για την μετάβαση σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία.
Abstract
The European Green Deal constitutes the Union's strategic option to become climate
neutral by 2050. At the same time, it comprises the roadmap for achieving the green
transition in a fair and equitable way, leaving no one behind. This political promise is
encapsulated in the Just Transition platform as a set of policy and financing solutions
to support the EU's fossil fuel dependent regions. But what do these reforms imply for
the social and political context in which they are implemented? Who wins, who loses
and how? Starting from legal geography, the study of justice focuses on the
management of inequalities. As long as just transition manages inequalities, it will be
developmental. On the other hand, if it is developmental but not equitable, it cannot be
sustainable. In this approach, policy is not limited to designing structural changes to
systems (e.g. energy, infrastructure), but goes beyond the purely managerial framework
and enriches its content with the fundamental dimensions of justice (distributive,
procedural, recognitional, restorative). Amidst a highly competitive environment of
rights and obligations, assuring that the concept of justice will not turn into the soft
underbelly of the European strategy is crucial for the transition to a climate-neutral
world.