Αντιλήψεις, ανησυχίες και προσδοκίες γονέων παιδιών με νοητική αναπηρία για τη συμμετοχή των παιδιών τους στη σωματική δραστηριότητα και την συμπεριληπτική σχολική φυσική αγωγή
Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία
Author
Κατσώρας, Αλέξανδρος
Date
2025-02Advisor
Καπρίνης, ΣτυλιανόςSubject
Φυσική αγωγή για παιδιά με ειδικές ανάγκες ; Αθλητισμός για άτομα με ειδικές ανάγκες ; Άτομα με ειδικές ανάγκες - Ενσωμάτωση ; Ενταξιακή εκπαίδευση ; Ειδική εκπαίδευση - Κινητική μάθηση ; Γονέας - Εκπαιδευτικός, Σχέσεις των ; Physical education for children with disabilities ; Sports for people with disabilities ; Integration of people with disabilities ; Inclusive education ; Special education - Motor learning ; Parent - teacher relationshipsKeywords
Απόψεις γονέων ; Αθλητισμός ; Άσκηση ; Παιδιά με νοητική αναπηρία ; Parents' views ; Sport ; Exercise ; Children with intellectual disabilitiesAbstract
Τα παιδιά με νοητική αναπηρία (ΝΑ) εμφανίζονται ως περισσότερο σωματικά ανενεργά, παρουσιάζουν χαμηλότερα ποσοστά φυσικής δραστηριότητας σε σχέση τόσο με συνομιλήκους τυπικής ανάπτυξης όσο και με παιδιά με άλλους τύπους αναπηρίας, όπως κινητική. Σπανίως φτάνουν τα συνιστώμενα ημερήσια επίπεδα φυσικής δραστηριότητας και τις κατευθυντήριες οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, γεγονός που έχει αρνητικό αντίκτυπο στη συνολική τους υγεία και στην ποιότητα ζωής τους. Το γονεϊκό περιβάλλον αποτελεί κυρίαρχο παράγοντα επιρροής για την υιοθέτηση ενός ενεργού και δραστήριου τρόπου ζωής. Η αναγνώριση και η κατανόηση των στάσεων, των πεποιθήσεων των γονέων γύρω από τη σωματική δραστηριότητα των παιδιών τους, αποτελεί είναι ζωτικής σημασίας για την προώθηση της συμμετοχής σε προγράμματα άσκησης για παιδιά με ΝΑ Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η διερεύνηση των αντιλήψεων, των ανησυχιών και των προσδοκιών γονέων, που έχουν παιδί με ΝΑ, αναφορικά με τη συμμετοχή του παιδιού σε οργανωμένες αθλητικές δραστηριότητες και τη συμπεριληπτική σχολική φυσική αγωγή. Συμμετέχοντες της μελέτης ήταν δέκα γονείς παιδιών με ΝΑ και υιοθετήκε η μέθοδος της ποιοτικής έρευνας με χρήση ημιδομημένων συνεντεύξεων ενώ τα αποτελέσματα εξετάστηκαν με βάση τη θεματική ανάλυση. Υπό το πρίσμα του Κοινωνικό-οικολογικού μοντέλου αναδείχθηκε ένα πλέγμα ενδοπροσωπικών, διαπροσωπικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών παραγόντων που επηρεάζουν, αναστέλλουν ή/και αποτρέπουν την ανάμειξη των παιδιών με ΝΑ με τη σωματική δραστηριότητα. Σύμφωνα με τους γονείς, κίνητρα συμμετοχής στον αθλητισμό αποτελούν πρωτίστως η κοινωνικοποίηση, η βελτίωση της σωματικής υγείας, η συναισθηματική οργάνωση και η ψυχική ισορροπία και η ανάπτυξη δεξιοτήτων πειθαρχίας, υπευθυνότητας, επίτευξης στόχων. Οι γονείς παιδιών με ήπια ή μέτρια ΝΑ προσδοκούν, τα παιδιά τους να αποκτήσουν δεξιότητες ομαδικότητας, συνεργασίας και κοινωνικοποίησης και προτιμούν τις ενοποιημένες δραστηριότητες με παιδιά τυπικής ανάπτυξης. Γονείς παιδιών με βαριά ΝΑ ανησυχούν για την ασφάλεια, την αποδοχή από συνομιλήκους και την παιδαγωγική συμπεριφορά των προπονητών. Κύριοι ατομικοί φραγμοί αποτελούν η βαρύτητα της νοητικής αναπηρίας, οι δευτερογενείς παθήσεις, η διαφορά βιολογικής και αναπτυξιακής ηλικίας του παιδιού. Οικογενειακοί φραγμοί συμμετοχής συνιστούν οι πεποιθήσεις της οικογένειας για τη σωματική άσκηση, ο ανενεργός τρόπος ζωής, η έλλειψη γονικής υποστήριξης, η έλλειψη χρόνου των γονέων, οι ανησυχίες των γονέων και η υπερπροστατευτικότητα. Κοινωνικοί φραγμοί, αποτελούν τα κοινωνικά στερεότυπα, το κοινωνικό στίγμα, η απροθυμία συμπερίληψης, η απουσία αποδοχής από συνομιλήκους, η απουσία ενημέρωσης για τα παρεχόμενα προγράμματα στην κοινότητα και η απουσία κάλυψης εξόδων άσκησης από τον ΕΟΠΥΥ. Περιβαλλοντικοί φραγμοί συνιστούν οι ανεπαρκείς ή δυσπρόσιτες εγκαταστάσεις, η έλλειψη κατάλληλων προγραμμάτων, η απουσία συμπεριληπτικής φυσικής αγωγής, οι διδακτικές συμπεριφορές επαγγελματιών φυσικής αγωγής. Συμπερασματικά, οι λόγοι της μειωμένης αθλητικής συμμετοχής των παιδιών με ΝΑ είναι ένα σύνθετο και πολυπαραγοντικό φαινόμενο. Υπάρχει ανάγκη μεγαλύτερης κατανόησης των συναισθημάτων, στάσεων, αντιλήψεων της οικογένειας για να ξεπεραστούν τα εμπόδια και να αναπτυχθούν αποτελεσματικές μέθοδοι αύξησης της αθλητικής συμμετοχήςτων των παιδιών με ΝΑ.
Abstract
Children with intellectual disabilities appear to be more physically inactive, showing lower rates of physical activity compared both to their typically developing peers and children with other types of disabilities. They rarely reach the World Health Organization's recommended daily physical activity levels, which has a negative impact on their overall health and quality of life.The parental environment is a significant factor influencing the adoption of an active lifestyle. Therefore, recognizing and understanding parents' perceptions and concerns about their children's physical activity is crucial for promoting participation in exercise programs for children with intellectual disabilities. The purpose of this study was to investigate the perceptions, concerns and expectations of parents of a child with intellectual disability regarding their participation in organized sports activities and inclusive school physical education. The sample of the study comprised ten parents of children with intellectual disabilities and hence, the qualitative research method in the form of a semi-structured interview was adopted. Accordingly, the results were examined using thematic analysis. In light of the Socio-Ecological model, a matrix of intrapersonal, interpersonal, social and environmental factors that influence, inhibit and/or prevent the involvement of the child with ID with physical activity was highlighted. The results showed that the main motivations for participation in sport are socialization, improvement of physical health, emotional regulation, and mental balance and the development of discipline, responsibility and goal-setting skills. Parents of children with mild or moderate intellectual disability expect their children to acquire teamwork, cooperation and socialization skills and prefer integrated activities with typically developing children. Parents of children with severe ID appear concerned about safety, peer acceptance and the pedagogical behaviour of coaches. The main individual barriers are the severity of the intellectual disability, secondary conditions, the difference in the biological and developmental age of the child. Family barriers to participation include family beliefs about physical activity, inactive lifestyle, lack of parental support, lack of parental time, parental concerns and overprotectiveness. Social barriers include social stereotypes, social stigma, reluctance to be included, lack of acceptance by peers, lack of information about programs available in the community, and absence of subsidizing of exercise expenditure by the national health system (EOPYY). Furthermore, environmental barriers include inadequate or inaccessible facilities, lack of appropriate programmes, absence of inclusive physical education, teaching attitudes of physical education professionals. In conclusion, the reasons for reduced sports participation of children with ID are a complex and multifactorial phenomenon. There is a need for greater understanding of family feelings, attitudes, and perceptions to overcome barriers and develop effective methods to increase activity levels of children with ID.