Διερευνητικές μαθησιακές δραστηριότητες βασισμένες σε ΤΠΕ: Μια διδακτική παρέμβαση για έννοιες του ηλεκτρισμού στο δημοτικό σχολείο
Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία
Συγγραφέας
Νιφορά, Νικολίτσα
Ημερομηνία
2015-02Επιβλέπων
Τζιμογιάννης, ΑθανάσιοςΘεματική επικεφαλίδα
Φυσικές επιστήμες -- Μελέτη και διδασκαλία (Πρωτοβάθμια) -- Ελλάδα ; Τεχνολογία της πληροφορίας -- Μελέτη και διδασκαλία (Πρωτοβάθμια) ; Διδασκαλία με τη βοήθεια υπολογιστήΛέξεις κλειδιά
Διερευνητική μάθηση ; Διερευνητικές μαθησιακές δραστηριότητες ; Τ.Π.Ε. ; Φυσικές επιστήμες ; Προσομοιώσεις ; Ηλεκτρισμός ; Ηλεκτρικό κύκλωμα ; Inquiry learning ; Inquiry learning activities ; ICT ; Physical science ; Simulations ; Electricity ; Electric circuitsΠερίληψη
Η διδασκαλία και η μάθηση των Φυσικών Επιστημών (ΦΕ) είναι μια εξαιρετικά σύνθετη και περίπλοκη διαδικασία, η οποία επηρεάζεται από μία πληθώρα παραγόντων. Οι διδακτικές προσεγγίσεις εποικοδόμησης των εννοιών των ΦΕ παρουσιάζουν ερευνητικό ενδιαφέρον. Η ανάπτυξη των Νέων Τεχνολογιών τα τελευταία χρόνια τροφοδότησε τη διδασκαλία και την έρευνα, καθώς φαίνεται ότι οι ΤΠΕ μπορούν να αποτελέσουν ένα αποτελεσματικό μαθησιακό εργαλείο που βοηθά στην υποστήριξη της ενεργητικής μάθησης, της αναλυτικής και κριτικής ικανότητας, της διερεύνησης και της οικοδόμηση της γνώσης. Η χρήση των ΤΠΕ στη διδασκαλία των ΦΕ, ως γνωστικών εργαλείων, βρίσκεται πλέον στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, με στόχο την αναμόρφωση του ευρύτερου παιδαγωγικού πλαισίου και την ουσιαστική ενίσχυση της μαθησιακής διαδικασίας.
Στο πλαίσιο αυτό, η Διερευνητική Μάθηση σε συνδυασμό με τη χρήση ΤΠΕ θεωρείται μία αποτελεσματική διδακτική προσέγγιση που μπορεί να ενταχθεί στην εκπαιδευτική πρακτική. Η ένταξη της έρευνας τίθεται στόχος στα σύγχρονα προγράμματα σπουδών πολλών ευρωπαϊκών χωρών. Ειδικότερα, για τις Φυσικές Επιστήμες και τη Διδακτική τους, προτείνεται ο σχεδιασμός διερευνητικών μαθησιακών δραστηριοτήτων υποστηριζόμενες από ΤΠΕ που βασίζονται στις εποικοδομιστικές προσεγγίσεις για τη μάθηση, με στόχο οι μαθητές να τροποποιήσουν τα νοητικά μοντέλα και να εξαλείψουν τις παρανοήσεις που έχουν για έννοιες, διαδικασίες και συστήματα του φυσικού κόσμου.
Αντικείμενο της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι ο σχεδιασμός και η μελέτη μιας ολοκληρωμένης διδακτικής ακολουθίας (10 διδακτικών ωρών) που βασίστηκε στις αρχές της διερευνητικής μάθησης. Υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του μαθήματος των Φυσικών Επιστημών Ε’ τάξης Δημοτικού Σχολείου, σε μια τάξη είκοσι (20) μαθητών, και αφορούσε στη διδασκαλία του ηλεκτρισμού. Η μεθοδολογική προσέγγιση της έρευνας αφορούσε στο σχεδιασμό μιας διδακτικής παρέμβασης με την εφαρμογή δεκατεσσάρων (14) διερευνητικών δραστηριοτήτων, οι οποίες περιελάμβαναν τη χρήση της λογισμικής εφαρμογής BBC Pod’s mission – circuits builder , εικονικά πειράματα σε προσομοιωτές με τη χρήση των λογισμικών εφαρμογών phet.colorado.edu, καθώς και πραγματικά πειράματα με απλά υλικά.
Οι στόχοι της έρευνας ήταν να μελετηθεί α) η συμβολή των διερευνητικών δραστηριοτήτων βασισμένες σε προσομοιώσεις (ΤΠΕ) στην οικοδόμηση εννοιών του ηλεκτρισμού και β) οι δυνατότητες ένταξης των εργαλείων αυτών στην εκπαιδευτική πρακτική του δημοτικού σχολείου.
Τα εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν για τη συλλογή δεδομένων ήταν τα φύλλα εργασίας των μαθητών, το πρωτόκολλο παρατήρησης, τα φύλλα αξιολόγησης καθώς και τα τεστ συγκράτησης (retention test) τα οποία συμπληρώθηκαν, μετά το πέρας δύο μηνών από την ολοκλήρωση της διδακτικής παρέμβασης. Η ανάλυση των ερευνητικών δεδομένων έγινε με τη χρήση ενός πρωτοκόλλου και την ταξινομία SOLO, η οποία χρησιμοποιήθηκε κατά την ανάλυση όχι μόνο των φύλλων αξιολόγησης των μαθητών αλλά και του τεστ συγκράτησης.
Τα αποτελέσματα της έρευνας ανέδειξαν ότι, οι μαθητές της πειραματικής ομάδας οικοδόμησαν καλύτερα τη γνώση για τον ηλεκτρισμό και παρουσίασαν υψηλότερο γνωστικό αποτέλεσμα, συγκριτικά με τους μαθητές της ομάδας ελέγχου. Τέλος, αποδείχθηκε ότι οι διερευνητικές μαθησιακές δραστηριότητες με τη χρήση ΤΠΕ αποτελούν μια «φιλική» προς τους μαθητές μαθησιακή στρατηγική, η οποία ενισχύει το ενδιαφέρον τους για μάθηση, τους ωθεί να ερευνούν και να ανακαλύπτουν και τέλος κάνουν ενεργητική τη μάθηση.
Περίληψη
The teaching and learning of Science is a complex and complicated process, which is influenced by a variety of factors. The teaching approaches edification concepts of Science exhibit research interest. The development of new technologies in recent years fueled the teaching and research as shown that ICT can be an effective learning tool that helps to support active learning, analytical and critical ability, investigating and building knowledge. The use of ICT in the teaching of Science as cognitive tools, is now in the spotlight, with the aim of reforming the broader pedagogical framework and significantly enhance the learning process.
In this context, Inquiry Learning in conjunction with the use of ICT is considered an effective teaching approach that can be integrated into educational practice. The integration of scientific reasoning set goal in modern curricula in many European countries. In particular, the Natural Sciences and their teaching, planning exploratory learning activities proposed supported by ICT-based constructivist approaches to learning in order for students to change mental models and eliminate the misconceptions that have to concepts, procedures and systems of the natural world.
Purpose of this thesis is the design and the research of an integrated teaching sequence (10 credit hours) which was based on the principles of inquiry learning. Implemented as part of the course of Physics E grade elementary school, in a class of twenty (20) students, and involved in the teaching of electricity. The methodological approach of the research involved the design of a teaching intervention with the implementation of fourteen (14) exploratory activities, which included the use of the software application BBC Pod's mission - circuits’ builder, virtual experiments on simulators using software phet.colorado.edu and actual experiments with simple materials.
The objectives of this research was to study a) the contribution of exploratory activities based simulations (ICT) in building concepts of electricity and b) the potential integration of these tools in the educational practice of primary school.
The tools used for data collection were the students' worksheets, the observation protocol, evaluation sheets and the retention test (retention test) which were completed, after two months of completion of the didactic intervention. The analysis of the research data was performed using a protocol and taxonomy SOLO, which was used in the analysis not only of students' evaluation sheets and retaining test.
The survey results revealed that students in the experimental group built better knowledge about electricity and showed higher cognitive outcome, compared with students in the control group. Finally, it was shown that the exploratory learning activities with ICT use are a "friendly" learning strategy to the students which enhances their interest in learning, pushes them to explore and to discover and also make active learning.
Αριθμός σελίδων
164 σελ.Σχολή
Σχολή Κοινωνικών και Πολιτικών ΕπιστημώνΑκαδημαϊκό Τμήμα
Τμήμα Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής ΠολιτικήςΤίτλος Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών
Εκπαιδευτικά Προγράμματα και Υλικό: Τυπική, Άτυπη και από Απόσταση ΕκπαίδευσηΓλώσσα
ΕλληνικάΠεριγραφή
Αριθμός Εισαγωγής: 011176-011177 cdΟι παρακάτω άδειες σχετίζονται με αυτό το τεκμήριο: