Πολιτικές, μηχανισμοί και δράσεις για την εκπαίδευση των παιδιών των προσφύγων
Subject
Παιδιά μεταναστών -- Εκπαίδευση -- Ελλάδα ; Παιδιά μεταναστών -- Νομικό καθεστώς, νόμοι, κ.λπ. -- Ελλάδα ; Εκπαίδευση και κράτος -- Ελλάδα ; Κοινωνική ενσωμάτωση -- ΕλλάδαKeywords
Εκπαιδευτική πολιτική ; Δομές Υποδοχής Εκπαίδευσης Προσφύγων ; Συντονιστές εκπαίδευσης προσφύγων ; Παιδιά πρόσφυγες ; Θεωρία πολιτισμικής αναπαραγωγής και αλλαγής ; B. Bernstein ; Συμβολικός έλεγχος ; Κώδικας ; Διασυνοριακές πολιτικές ; Πολιτική της απεικόνισης ; "Σύνορο" ; Ιδιότητα του πολίτη ; J. Gerrard ; Σύνορο ; Ένταξη ; Refugee ; Education ; Coordinators ; Integration ; Inclusion ; Refugee camps ; Educational policy ; Symbolic control ; Code ; Greece ; Cultural rerpoduction and change ; CitizenshipAbstract
Σκοπός της εμπειρικής έρευνας ήταν να μελετηθούν οι απόψεις των Σ.Ε.Π. ως επίσημα όργανα του κράτους, αναφορικά με την υλοποίηση της Ε.Π για την εκπαίδευση των παιδιών των προσφύγων κατά το σχολικό έτος 2016-2017 στην ελληνική επικράτεια. Το εμπειρικό υλικό προέκυψε από 12 ημιδομημένες συνεντεύξεις εκπαιδευτικών που ορίστηκαν ως Σ.Ε.Π. στις Δ.Υ.Ε.Π.. Για την επεξεργασία του υλικού αξιοποιήθηκε η μεθοδολογία της ανάλυσης λόγου (Alexiadou, 2001). Τα ευρήματα της μελέτης σκιαγραφούν το «τοπίο» αυτής της Ε.Π.. μέσα από τη συσχέτιση της ανάλυσης λόγου των Σ.Ε.Π., της σχετικής νομοθεσίας, της ευρύτερης βιβλιογραφίας, της επισκόπησης του ελληνικού Τύπου, της απάντησης των ερευνητικών ερωτημάτων, των εννοιολογικών σημείων της θεωρίας του B.Bernstein και των θέσεων της J.Gerrard. Σε επίπεδο αποτίμησης των Σ.Ε.Π. φάνηκε ότι η συγκεκριμένη Ε.Π. στηρίχθηκε τόσο στον επίσημο όσο και στον ανεπίσημο χαρακτήρα δράσεων κυρίως λόγω έλλειψης συντονισμού αλλά και πόρων από την πλευρά του επίσημου φορέα εκπαίδευσης, του ΥΠ.Π.Ε.Θ.. Ως βασικές θετικές συνέπειες ανέδειξε τη θέσπιση του Σ.Ε.Π, την έξοδο των παιδιών από τα Κέντρα Φιλοξενίας, την μελλοντική τεχνογνωσία που θα προκύψει μέσα από διαδικασίες αξιολόγησης του προγράμματος και βελτίωσης του νομοθετικού πλαισίου. Σε επίπεδο συσχέτισης της εμπειρικής έρευνας με τη θεωρία και την ανάλυση πολιτικών φάνηκε ότι κατά την υλοποίηση αυτής της Ε.Π. υπήρξαν αντιφάσεις ως προς τη διαχείριση αυτής της διαφορετικότητας αλλά και ως προς τον βαθμό της κοινωνικοποίησης των παιδιών προσφύγων. Η διαδικασία της πολιτισμικής αναπαραγωγής και αλλαγής φαίνεται να εξελίσσεται μέσα από την ίδρυση των Δ.Υ.Ε.Π. που αποτελούν έναν «χώρο», ένα «σύνορο» που εμποδίζει την ένταξή τους στο σχολικό αλλά και κοινωνικό σύστημα. Επίσης, οι απόψεις των Σ.Ε.Π. για την αναγκαιότητα διασφάλισης κανόνων δημόσιας υγείας, ο ρόλος του Τύπου και η προβολή του έντονου ανθρωπιστικού χαρακτήρα, φαίνεται να ενισχύουν τη σήμανσή τους ως ένα υποτιμημένο «Άλλο» (abject “Other”). Η επίγνωση της ανάληψης ευθύνης των Σ.Ε.Π. αλλά και της κοινωνίας έναντι των «Άλλων» ταυτίζεται με την «παγκοσμιοποιημένη» έννοια της Ιδιότητας του Πολίτη. Τέλος, η έρευνα καταλήγει στο ότι όσο εδραιώνονται αυτές οι πρακτικές, τόσο αυτό μπορεί να έχει επιπτώσεις στη μελλοντική τους ένταξη. Τα ευρήματα της έρευνας θα μπορούσαν να είναι χρήσιμα σε όσους εμπλέκονται με τον σχεδιασμό Ε.Π. για την εκπαίδευση των παιδιών των προσφύγων.
Abstract
The aim of this study was to analyse the views of the Refugee Education Coordinators (R.E.Cs) as government officials, related to the implementation of the Educational Policy (E.P.) for the education of refugee children in Greece during the school year 2016-2017. The empirical data was collected from 12 semi-constructed interviews with R.E.C. that were designated to Refugee Education Support Structures (R.E.S.S.) in Greece. The information was analysed using discourse analysis (Alexiadou, 2001). The findings from this study outline the E.P. through correlation of the discourse analysis, the relevant legislation, the literature, an overview of Greek Press, the answers to the research questions, Bernstein’s theory of cultural reproduction and change and contemporary globalisation through the positions of J. Gerrard. According to the views of the R.E.C., the E.P. to be dependent both on official as well as unofficial actions mainly due to lack of coordination and funding on the part of the official educational body, the Ministry of Education. It also had positive outcomes such as the introduction of R.E.C. as a structure, the opportunity for the children to exit the refugee camps and the expertise gained through the evaluation process for future improvements to the legislation. The correlation of the empirical research with the theory and analysis of policies showed that during the implementation of this E.P. there were contradictions regarding the management of diversity and the level of socialisation of the children. The process of cultural reproduction and change seems to evolve through the establishment of the R.E.S.S. that form a “space” and “border” that hinders their inclusion in the educational and social system. Additionally, the views of the R.E.C. concerning the need for ensuring public health, the role of the Press and the projection of the strongly humanitarian character, appear to enhance their stigmatism as an abject “Other”. The acceptance of responsibility of the R.E.C. and society against the “Others” is in agreement with the “globalised” sense of Citizenship. Finally, the study concludes that if these practices continue, they will have a negative impact on the future inclusion of these children. The findings can be useful for those involved in designing E.P. for the education of refugee children.