Γυναίκες και Πολιτική στη Λυσιστράτη και στις Εκκλησιάζουσες του Αριστοφάνη
Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία
Author
Λαδά, Σταυρούλα-Δανάη
Date
2019-08Advisor
Φουντουλάκης, ΑνδρέαςSubject
Ελληνικό δράμα (Κωμωδία) -- Ιστορία και κριτική ; Αριστοφάνης , 445-385 π.Χ. -- Εκκλησιάζουσαι ; Αριστοφάνης , 445-385 π.Χ. -- Λυσιστράτη ; Αριστοφάνης , 445-385 π.Χ. -- Γυναίκες -- Πολιτική και διακυβέρνησηKeywords
Αριστοφάνης ; Λυσιστράτη ; Εκκλησιάζουσες ; Γυναίκες και Πολιτική ; Σπουδές Φύλου ; Aristophanes ; Lysistrata ; Ecclesiazusae ; Women and Politics ; Gender StudiesAbstract
Η θέση της γυναίκας στην αρχαία ελληνική αθηναϊκή κοινωνία χαρακτηρίζεται από την ανδρική κυριαρχία, και γνώρισμα της ενάρετης γυναίκας αποτελεί η σχετική της αφάνεια, όπως αποτυπώνεται και στον Επιτάφιο του Περικλέους. Η γυναίκα οφείλει να μεριμνά για θέματα που άπτονται της οικιακής σφαίρας και να συμμετέχει σε ορισμένες τελετουργίες, στο πλαίσιο των οποίων τής αναγνωρίζεται ένα είδος αυτονομίας και συμμετοχής στο δημόσιο χώρο. Ωστόσο, αυτή η θέση της γυναίκας δεν αποτυπώνεται με τον ίδιο τρόπο πάντοτε στο δράμα. Αντ’ αυτού φαίνεται να αποδεσμεύεται από τους καθιερωμένους ρόλους της και να διεκδικεί τη θέση της στον ανδροκρατούμενο δημόσιο χώρο. Συγκεκριμένα, στην κωμωδία του Αριστοφάνη, στο πλαίσιο των κωμωδιών του Λυσιστράτη και Εκκλησιάζουσες παρατηρείται μια αμφίσημη μάχη ανάμεσα στο φύλο του άνδρα και της γυναίκας, που πυροδοτείται από την εμπλοκή του δεύτερου στη σφαίρα αποκλειστικής επιρροής του πρώτου. Η σύγκρουση αυτή είναι συμβολική της σύγκρουσης του οἴκου και της πόλεως, η οποία προκαλείται από την κρίση ή την αποτυχία του άνδρα να διαχειριστεί τα υλικά συμφέροντα του οἴκου υπό την πίεση της σύγκρουσης μεταξύ ιδιωτικών και δημοσίων συμφερόντων. Έτσι, η γυναίκα προτίθεται να θέσει τέρμα στην καταστροφή της ατομικής και δημόσιας σφαίρας με το να αναλάβει πολιτική δράση, κλονίζοντας προσωρινά ή μόνιμα το status quo. Η εν λόγω εργασία εξετάζει την πολιτική δράση των γυναικών στα έργα Λυσιστράτη και Εκκλησιάζουσες και διατυπώνει κρίσεις σχετικά με το τι συμβαίνει, όταν οι στερεότυποι ρόλοι για το ανδρικό και γυναικείο φύλο διαρρηγνύονται, τι δηλώνει η πρακτική εναλλαγής του κοινωνικού φύλου και κατά πόσο αυτή λειτουργεί αφυπνιστικά για τους άνδρες ήρωες και το ανδρικό αθηναϊκό κοινό.
Abstract
The position of woman in ancient Greek Athenian society is characterized by male dominance, and the virtue of virtuous woman is its relative obscurity, as illustrated in the Epitaph of Pericles. The woman has to take care of matters pertaining to the domestic sphere and to participate in certain rituals, in which she is recognized for some form of autonomy and participation in the public sphere. However, this position of the woman is not always reflected in the same drama. Instead, it seems to be disengaging from its established roles and claiming its place in the male-dominated public space. Specifically, in Aristophanes' comedy, within the comedies of Lysistrata and Ecclesiazusae, there is an ambiguous battle between the sex of man and woman, triggered by the latter's involvement in the sphere of exclusive influence of the former. This conflict is symbolic of the conflict between “oikos” and “polis”, which is caused by the crisis or failure of the man to manage the material interests of the house under the pressure of the conflict between private and public interests. Thus, the woman intends to put an end to the destruction of the individual and public sphere by taking political action, temporarily or permanently undermining the status quo. This paper examines the political action of women in the plays of Lysistrata and Ecclesiazusae and makes judgments about what happens when stereotypical roles for men and women are broken, what the practice of gender change indicate and how this practice awakens the male heroes and the male Athenian public.