Η μνημειακή τοπογραφία της Λακεδαιμονίας κατά τον 9ο και 10ο αιώνα, όπως παραδίδεται από τις γραπτές πηγές
Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία
Συγγραφέας
Φλώρου, Μαρία
Ημερομηνία
2020-03Επιβλέπων
Πολέμης, ΙωάννηςΘεματική επικεφαλίδα
Νικών -- ο Μετανοείτε -- Όσιος , περ. 930-998 ; Μνημεία -- Ελλάδα -- Λακωνία -- Πηγές ; Μνημεία -- Ελλάδα -- Λακωνία -- Πρώιμες εργασίες μέχρι το 1800 ; Χριστιανοί άγιοι -- Ελλάδα -- Λακωνία -- Πηγές ; Χριστιανοί άγιοι -- Ελλάδα -- Λακωνία -- Πρώιμες εργασίες μέχρι το 1800 ; Λακωνία (Ελλάδα) -- Βυζαντινές ΑρχαιότητεςΛέξεις κλειδιά
Μεσοβυζαντινή Λακεδαιμονία ; Γραπτές πηγές ; Αγιολογικά κείμενα ; Όσιος Νίκων ο «Μετανοείτε» ; Ναός Σωτήρος Χριστού ; Middle Byzantine Lakedaemonia ; Written sources ; Hagiological texts ; Hosios Nikon “ho Metanoeite” ; Church of the Savior ChristΠερίληψη
Αντικείμενο της εργασίας είναι η μελέτη γραπτών πηγών και κυρίως αγιολογικών κειμένων που αναφέρονται στον 9ο και τον 10ο αιώνα, με κύριο στόχο την καταγραφή όλων των διαθέσιμων στοιχείων που μαρτυρούν για τη μνημειακή τοπογραφία της μεσοβυζαντινής Λακεδαιμονίας και συμβάλλουν στην ανασύνθεση του μνημειακού τοπίου μίας επαρχιακής πόλης της βυζαντινής αυτοκρατορίας. Ειδικότερα, μελετήθηκαν ο Βίος του αγίου Θεοκλήτου, επισκόπου Λακεδαιμονίας (869-879μ.Χ. περίπου), καθώς και τα κείμενα που σχετίζονται με τον Όσιο Νίκωνα τον «Μετανοείτε». Το κέντρο της εκκλησιαστικής ζωής της πόλης αποτελούσε ο επισκοπικός ναός, η τρίκλιτη μνημειώδης βασιλική που κτίστηκε στην κορυφή του λόφου της Ακρόπολης της αρχαίας Σπάρτης. Το μνημείο αυτό ενδεχομένως θα μπορούσε να ταυτιστεί με τον αναφερόμενο στη Διαθήκη ναό της αγίας Βαρβάρας. Εκτός των τειχών της Λακεδαιμονίας, τα κείμενα μαρτυρούν για την ύπαρξη μονής αφιερωμένης στον Άγιο Νικόλαο, η οποία βρισκόταν δυτικά της πόλης και ναού αφιερωμένου στον Άγιο Επιφάνιο, μνημεία που έως σήμερα η έρευνα δεν έχει εντοπίσει ή ταυτίσει. Πλήθος πληροφοριών παραδίδουν τα κείμενα για τον ναό του Σωτήρος Χριστού που ο όσιος Νίκων οικοδόμησε εντός των τειχών της Λακεδαιμονίας, στο πλαίσιο τόνωσης της χριστιανικής πίστης μίας κοινωνίας με ετερόδοξες πληθυσμιακές ομάδες, τις οποίες οι τοπικές αρχές αδυνατούσαν να ελέγξουν. Στα κείμενα καταγράφονται πληροφορίες για τη θέση ανέγερσης του ναού, τη γεωμορφολογία του εδάφους και της ευρύτερης περιοχής, τη σχέση του ναού με άλλα κοσμικά και εκκλησιαστικά κτήρια της περιοχής, την κάτοψη του μνημείου, τα υλικά δομής, την εσωτερική διακόσμηση και τέλος την περιουσία του. Ο Όσιος Νίκων λοιπόν, επέλεξε την Αγορά, το εμπορικό και οικονομικό κέντρο της πόλης για την ανέγερση του ναού του Σωτήρος, ο οποίος εξελίχθηκε σε μοναστηριακό καθίδρυμα και αναδείχθηκε σε πνευματικό και θρησκευτικό κέντρο της Λακωνικής, αλλά και ολόκληρης της νότιας Πελοποννήσου.
Περίληψη
The subject of this study is written sources, mainly hagiological texts, referring to 9th and 10th century, in order to record all available information testifying for the monumental topography of Middle Byzantine Lakedaemonia, a provincial city of the Byzantine Empire and contributing to the recomposition of the monumental landscape. The study includes the Vita of Hagios Theocletos, bishop of Lakedaemonia (869-789 AD) and the texts related to Hosios Nikon “ ho Metanoeite”. The centre of the ecclesiastical life was the Cathedral, the three-aisled basilica located on the top of the Acropolis hill, a monument that can be associated with the church of Hagia Varvara mentioned in Hosios Nikons’ Testament. Outside the walled Acropolis, texts record a monastery and a church, dedicated to Hagios Nikolaos and Hagios Epiphanios respectively. Both monuments have not been located or identified by archaeological research. Vita and Testament of Hosios Nikon include much information for the church of Savior Christ, founded inside the walled Acropolis by Nikon, in order to strengthen the religious feeling of a society with dissentient population groups, that local authorities could not control. Texts contain information about the site and location of the church, the geomorphology of the site, the architectural form, the correlation of the church with other secular or ecclesiastical buildings, the structure material, the internal decoration and finally the estate of the church. Hosios Nikon chose the Agora, the commercial and administrative centre of Lakedaemonia, to build a christian church, which evolved to a monastic establishment and a religious centre for the whole Peloponnese.
Αριθμός σελίδων
118 σελ.Σχολή
Σχολή Ανθρωπιστικών Επιστημών και Πολιτισμικών ΣπουδώνΑκαδημαϊκό Τμήμα
Τμήμα ΦιλολογίαςΤίτλος Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών
Βυζαντινός Κόσμος: η σχέση του με την Αρχαιότητα και τον Νεότερο ΕλληνισμόΓλώσσα
ΕλληνικάΣυλλογή
Εκτός από όπου επισημαίνεται κάτι διαφορετικό, το τεκμήριο διανέμεται με την ακόλουθη άδεια:
Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 3.0 Ελλάδα
Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 3.0 Ελλάδα
Σχετικές εγγραφές
Προβολή εγγραφών σχετικών με τίτλο, συγγραφέα, δημιουργό και θέμα.
-
Η προβολή της φραγκοκρατούμενης Λακωνίας μέσα από μία πρόταση χάραξης ενός δικτύου κάστρων
Λυγκούρη, Ευαγγελία (Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, 2019-07-26) -
Τα κοσμικά και εκκλησιαστικά κατάλοιπα του υστεροβυζαντινού οικισμού στο Κάστρο Γερακίου Λακωνίας
Σπανού, Σταματία (Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, 2022-07)Σε έναν λόφο στις νοτιοδυτικές πλαγιές του Πάρνωνα υψώνεται το κάστρο Γερακίου. Η περιοχή ήταν γνωστή από την αρχαιότητα με το όνομα ¨Γερόνθρες¨. Μάλιστα σύμφωνα με ανασκαφές που έχουν γίνει, έχουν εντοπιστεί ίχνη ζωής από ... -
Ο βίος του αγίου Θεοκλήτου, μητροπολίτη Λακεδαίμονος. Ένα καινοτόμο αγιολογικό κείμενο του Ι' αι.
Τζαβέλλα, Χριστοφίλη (Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, 2022)Στόχος της εργασίας με τίτλο «Ο βίος του αγίου Θεοκλήτου, μητροπολίτη Λακεδαίμονος. Ένα καινοτόμο αγιολογικό κείμενο του Ι΄ αι.» είναι η παρουσίαση της Αγιολογίας, ιδιαίτερα των Βίων και η ανάλυση του Βίου του αγίου ...