Σχολικό κλίμα και κουλτούρα στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση: Ο ρόλος του Διευθυντή-Ηγέτη στη διαμόρφωσή τους.
Subject
Σχολική διοίκηση και οργάνωση -- Ελλάδα ; Εκπαιδευτική ηγεσία -- Ελλάδα ; Σχολικό περιβάλλον -- Ελλάδα ; Σχολικοί διευθυντές -- ΕλλάδαKeywords
Σχολικό κλίμα ; Σχολική κουλτούρα ; Ηγεσία ; Αποτελεσματικό σχολείο ; School climate ; School culture ; Leadership ; Effective schoolAbstract
Στόχος της εργασίας είναι να παρουσιάσει μέσα από σχετική έρευνα τις
απόψεις των διευθυντών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης σχετικά με τον ρόλο της ηγεσίας
στη διαμόρφωση του σχολικού κλίματος και της σχολικής κουλτούρας στην
Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Η εργασία αποτελείται από το θεωρητικό και ερευνητικό
μέρος, τα οποία αντιστοιχούν σε πέντε κεφάλαια.
Αρχικά, στο πρώτο κεφάλαιο ορίζονται οι έννοιες που αφορούν άμεσα το
θεωρητικό πλαίσιο της εργασίας, όπως είναι το «σχολικό κλίμα», η «σχολική
κουλτούρα», η «εκπαιδευτική ηγεσία» και οι «μορφές της ηγεσίας» που
εφαρμόζονται στις σχολικές μονάδες, προκειμένου να γίνουν κατανοητές για την
ανάπτυξη του κυρίου θέματος.
Στο δεύτερο κεφάλαιο μέσα από τη βιβλιογραφική επισκόπηση παρουσιάζονται
οι σχετικές έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί σε εθνικό και διεθνές επίπεδο και
αναδεικνύουν τον καθοριστικό ρόλο της ηγεσίας στη διαμόρφωση του σχολικού
κλίματος. Επίσης, μέσα από τις υπάρχουσες έρευνες αναδεικνύονται και τα οφέλη
που προκύπτουν από τη δημιουργία του κατάλληλου κλίματος και κουλτούρας για
όλα τα εμπλεκόμενα μέλη.
Στη συνέχεια, στο τρίτο κεφάλαιο παρουσιάζεται η μεθοδολογία της έρευνας
και συγκεκριμένα αναφέρονται ο σκοπός της έρευνας, τα ερευνητικά ερωτήματα, το
δείγμα αλλά και η επιλογή της ερευνητικής μεθόδου, όπου στη συγκεκριμένη
περίπτωση αφορά την ημιδομημένη συνέντευξη, που προέρχεται από 10
εκπαιδευτικούς Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, οι οποίοι είναι ή έχουν διατελέσει
διευθυντές και υποδιευθυντές σε Δημοτικά Σχολεία στις περιοχές Ζεφυρίου και Νέου
Ηρακλείου του Νομού Αττικής.
Στο τέταρτο κεφάλαιο παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της έρευνας, που
σχετίζονται με τους παράγοντες που δημιουργούν το κλίμα συνεργασίας στη σχολική
κοινότητα, τα οφέλη της συνεργασίας, τη σχολική κουλτούρα, το έργο του διευθυντή
καθώς και τις προσδοκίες των εκπαιδευτικών.
Στο πέμπτο κεφάλαιο της εργασίας γίνεται λόγος για τα συμπεράσματα της
έρευνας που επικεντρώνονται σε τρεις ερευνητικούς άξονες, οι οποίοι αφορούν: 1)τη
συνεργασία μεταξύ διευθυντή και εκπαιδευτικών 2) την ευθύνη του διευθυντή για τη
δημιουργία σχολικής κουλτούρας και 3) τις προσδοκίες των εκπαιδευτικών από τη
σχολική ηγεσία. Τέλος, στο ίδιο κεφάλαιο της εργασίας επιχειρείται μία σύγκριση μεταξύ των αποτελεσμάτων της παρούσας έρευνας και των ευρημάτων της
υπάρχουσας βιβλιογραφίας, ώστε να διαφανούν οι πιθανές συγκλίσεις και αποκλίσεις
ανάμεσά τους.
Abstract
The aim of this project is to present through related research the opinions of the
primary education directors regarding the role of “leadership” in the regulation of the
school environment and the school culture within primary education. The work
consists of both a theoretical and a research part divided into six chapters.
Initially, the first chapter defines the directly related concepts to the theoretical
framework of the work, such as "school environment", "school culture", "educational
leadership" and "forms of leadership" applied to school units, in order to be
understood for the development of the main topic.
The second chapter presents the relevant research carried out at national and
international level, highlighting the decisive role of leadership in shaping the school
environment. Also, through existing surveys, the benefits resulting from the creation
of an appropriate climate and culture are visiblefor all the involved members.
In the third chapter, the research methodology is presented with specific
attention to the purpose, the major questions, the sample and the selection of the
research method. In this case, it concerns a semi-structured Interview, originated from
10 primary education teachers who have been or have served as directors and vicemanagers
in primary schools in the areas of Zefyrion and Neo Hrakleio in the region
of Attica.
The fourth chapter presents the results which are related to the factors that
create the environment of cooperation in the school community. Additionally, the
benefits from this cooperation, the school culture, the work of the director and the
expectations of educational are also analyzed.
The fifth chapter concludes on three main research axes, which concern 1)
cooperation between the Director and Teachers 2) the responsibility of the Director
for the creation of a school Culture and 3) the teachers' expectations from the
establishment ofschool leadership. Finally, a brief attempt to compare the results of
the present research and the findings of the existing literature is presented at the same
chapter. The concluding remarks aim to illustrate the possible convergence and
divergences between these different findings.