Δυστοπικά νησιά στη λογοτεχνία της κρίσης
Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία
Συγγραφέας
Μπιστόλα, Ελπινίκη
Ημερομηνία
2020-12Επιβλέπων
Καραβία, ΠαναγιώταΘεματική επικεφαλίδα
Αστερίου , Χρήστος , 1971- -- Ερμηνεία και κριτική ; Χωμενίδης , -- Χρήστος Αλ. , 1966- -- Ερμηνεία και κριτική ; Φακίνος , Μιχάλης , 1940- -- Ερμηνεία και κριτική ; Ελληνική πεζογραφία, Σύγχρονη -- 21ος αιώνας -- Ιστορία και κριτική ; Γεωγραφία και λογοτεχνία ; Νησιά στη Λογοτεχνία ; Λογοτεχνία και κοινωνίαΛέξεις κλειδιά
Νησιά ; Νησιωτικότητα ; Δυστοπία ; Λογοτεχνία της κρίσης ; Ετεροτοπίες ; Επιθυμία ; Islands ; Insularity ; Dystopia ; Crisis Literature ; Heterotopias ; DesireΠερίληψη
Η συγκεκριμένη διπλωματική εργασία αποτελεί προσπάθεια μελέτης τριών φανταστικών νησιών, όπως εμφανίζονται στα μυθιστορήματα Ίσλα Μπόα του Χρήστου Αστερίου, O κόσμος στα μέτρα του του Χρήστου Χωμενίδη και Λευκή ευθεία γραμμή του Μιχάλη Φακίνου. Τα τρία μυθιστορήματα μελετώνται διεξοδικά ως ενδεικτικά παραδείγματα δυστοπίας, καθένα από τα οποία αντλεί από το συλλογικό βίωμα της ελληνικής κρίσης των αρχών του 21ου αιώνα, για να αναδείξει και να σχολιάσει κριτικά επιμέρους πτυχές του. Η παρούσα εργασία χωρίζεται σε τρία κεφάλαια. Το πρώτο παρουσιάζει τις διαφορετικές πτυχές της νησιωτικότητας με βάση μελέτες, κυρίως, των G. Baldacchino, G. Deleuze, P. Hay, J. Kneale και S.A. Royle και την προβάλλει ως γόνιμη συνθήκη για τη διαμόρφωση δυστοπικών περιβαλλόντων. Στο δεύτερο κεφάλαιο επιχειρείται η ανάδειξη των κοινωνικοπολιτικών συμφραζομένων της περιόδου της κρίσης ως γενεσιουργών παραγόντων δυστοπίας σύμφωνα και με απόψεις των M. Augé, K. Booker, M. Foucault και F. Jameson. Ο μετασχηματισμός των νησιών-ετεροτοπιών σε μια μορφή ετερογενούς δυστοπίας λόγω του αποκλεισμού και της επιτήρησης αναδεικνύονται σε κύριους παράγοντες δυστοπικότητας. Το τρίτο και τελευταίο κεφάλαιο, αντλώντας από τον στοχασμό των F. Nietzsche, A. Giddens και F. Jameson, πραγματεύεται τις επιθυμίες και τα σχέδια των χαρακτήρων για το μέλλον, καθώς και τη ματαίωσή τους κυρίως λόγω εξωτερικών παραγόντων και όχι της εσωτερικής τους βούλησης. Παράλληλα, διαπιστώνεται ότι μία δυστοπία μπορεί, υπό προϋποθέσεις, να γεννήσει νέες και ισχυρές επιθυμίες, ικανές να απομακρύνουν κάθε άνθρωπο από το ψυχολογικό τέλμα που βρίσκεται.
Περίληψη
This ΜΑ thesis is an attempt to study three imaginary islands, as they appear in the novels Isla Boa by Christos Asteriou, The world tailor-made for him by Christos Chomenidis and White straight line by Michalis Fakinos. The three novels are examined as indicative examples of dystopia, each of which draws on the collective experience of the Greek crisis in the early 21st century, to highlight and critically comment on individual aspects. The MA thesis is divided into three chapters. The first
presents the different aspects of insularity. Based mainly on G. Baldacchino’s, G. Deleuze’s, P. Hay’s, J. Kneale’s and S.A. Royle’s theoretical writings, it discusses insularity as a productive condition for the configuration of dystopian environments. The second chapter attempts to highlight the sociopolitical contexts of the Greek economic crisis period as generating factors of dystopia according to M. Augé, K. Booker, M. Foucault, and F. Jameson. The transformation of islands-heterotopias into a form of heterogeneous dystopia due to exclusion and surveillance are emerging as major factors of dystopia. Drawing from F. Nietzsche, A. Giddens and F. Jameson, the third and last chapter deals with characters’ desires and plans for the future, as well as their frustration mainly due to external factors and not their inner will. At the same time, it is deduced that, under certain circumstances, a dystopia can give birth to new and strong desires, capable of removing any man from the psychological quagmire he is in.