Επαγγελματική εξουθένωση καθηγητών ειδικής αγωγής στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση στα ειδικά σχολεία του Πειραιά
Special education teachers burnout, in secondary education in the special schools of Piraeus
Subject
Ειδική εκπαίδευση - Προγράμματα μαθημάτων ; Ειδική εκπαίδευση - Προγράμματα δραστηριοτήτων ; Εκπαιδευτικοί - εργασιακό άγχος ; Εκπαιδευτικοί - Επαγγελματική ικανοποίηση ; Επαγγελματική εξουθένωση (ψυχολογία) ; Εκπαιδευτικοί - Ψυχολογία ; Special education - Curricula ; Special education - Activity programs ; Teachers - Job stress ; Teachers - Job satisfaction ; Burnout (Psychology) ; Teachers - PsychologyKeywords
Σύνδρομο Επαγγελματικής Εξουθένωσης ; Ειδική Αγωγή ; Δευτεροβάθμια εκπαίδευση ; Επαγγελματικό άγχος ; Occupational Exhaustion Syndrome ; Special Education ; Secondary Education ; Occupational StressAbstract
Στην παρούσα εργασία διερευνώνται οι απόψεις των εκπαιδευτικών της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, που εργάζονται είτε ως μόνιμοι, είτε ως αναπληρωτές εκπαιδευτικοί, σε δημόσια ειδικά σχολεία του Πειραιά, όσον αφορά τους πιο σημαντικούς παράγοντες που επιδρούν στην εμφάνιση του συνδρόμου επαγγελματικής εξουθένωσης στον κλάδο της εκπαίδευσης. Στη συγκεκριμένη έρευνα συμμετείχαν 125 συνολικά εκπαιδευτικοί, που υπηρετούν σε ειδικά επαγγελματικά σχολεία (ΕΕΕΕΚ και ΕΝΕΕΓΥΛ) στην περιφερειακή ενότητα του Πειραιά. Όλοι/ες οι συμμετέχοντες/ουσές συμπλήρωσαν το σταθμισμένο ερωτηματολόγιο Maslach Burnout Inventory, το οποίο έχει ελεγχθεί ως προς την αξιοπιστία και την εγκυρότητά του, δεδομένου ότι χρησιμοποιείται στην πλειοψηφία των ερευνών που πραγματεύονται το ΣΕΕ. Το ερωτηματολόγιο τους εστάλη ηλεκτρονικά μέσω της φόρμας της google στο οποίο και απάντησαν ανώνυμα για την αποφυγή οποιασδήποτε προκατάληψης. Τα αποτελέσματα της έρευνας κατέδειξαν ότι οι εκπαιδευτικοί των ειδικών επαγγελματικών σχολείων (ΕΕΕΕΚ και ΕΝΕΕΓΥΛ) στην περιφερειακή ενότητα του Πειραιά εμφάνισαν υψηλά επίπεδα συναισθηματικής εξάντλησης, μέτρια επίπεδα αποπροσωποποίησης και χαμηλά επίπεδα προσωπικών επιτευγμάτων, χωρίς όμως κανένας εκ των εξεταζόμενων παραγόντων να επιδρά στατιστικά σημαντικά στο σύνδρομο αυτό. Συγκεκριμένα δεν καταγράφηκε διαφορά σχετιζόμενη με δημογραφικούς παράγοντες, δηλαδή ανάμεσα στους άντρες και τις γυναίκες εκπαιδευτικούς, την ηλικία, το φύλο, την οικογενειακή κατάσταση και την ύπαρξη ή μη παιδιών στην οικογένεια, αφού τα δεδομένα αυτά δεν παρουσίασαν στατιστικά σημαντικές διαφορές. Επίσης, δεν παρουσιάστηκε στατιστικά σημαντική συσχέτιση της εργασιακής σχέσης και του είδους απασχόλησης με το ΣΕΕ. Τέλος, οι παράμετροι που αφορούν την εκπαίδευση, όπως η ειδικότητα, η εξειδίκευση (π.χ. μεταπτυχιακό στην Ειδική Αγωγή) αλλά και η γενικότερη επιμόρφωση και εμπλουτισμός γνώσεων βρέθηκαν επίσης να μην επιδρούν στατιστικά σημαντικά στην επαγγελματική εξουθένωση.
Abstract
This thesis investigates the views of secondary education school teachers, who serve in public special schools in Piraeus, either as permanent employees or not, with regards to the most important factors in the occurrence of burnout syndrome in the educational sector. A total of 125 teachers participated in this study, all of them serving in special educational schools in the prefecture of Piraeus. All participants completed the validated Maslach Burnout Inventory questionnaire, which has been proven by many researchers for its validity and reliability, when it is used in various surveys in establishing the reasons the Burnout syndrome occurs. The questionnaire replicated by the author of this study, was sent electronically via google forms and as the participants were reassured, their responses will remain anonymous, their answers are believed to reflect their genuine views. The results of this study indicated that teachers of special educational schools in the prefecture of Piraeus showed high emotional exhaustion, moderate depersonalisation and low level of personal achievements, but none of the three main contributing factors to this syndrome, had a statistically significant effect. In addition, the data did not show any statistically significant, regarding their demographic factors, i.e., age, gender, marital status and the presence or not of children in the family. Also, none statistically significant correlation was found between the employment type and the Burnout Syndrome. Finally, the parameters related to the additional educational expertise, such as subject specialty, and level of study (e.g., postgraduate degree in special education) and also general training and knowledge enhancement were also found not to have a statistically significant effect on Burnout Syndrome in this specific group of educators.