Ο ρόλος της υποσαχάριας Αφρικής στο διεθνές στερέωμα υπό την επιρροή της Ρωσίας. Αμοιβαίο όφελος ή υποβόσκοντες κίνδυνοι;
The role of sub-Saharan Africa in the international arena under the influence of Russia. Mutual benefits or underlying risks?
Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία
Author
Σκριμπώνης, Κωνσταντίνος
Date
2022-11Advisor
Πετρόπουλος, ΣωτήριοςKeywords
Ρωσία ; υποσαχάρια ; Αφρική ; Wagner ; πολυπολικό ; σύστημαAbstract
Στις ημέρες μας, οι ραγδαίες γεωπολιτικές εξελίξεις έχουν στρέψει την προσοχή όλων στην ανατολική Ευρώπη και συγκεκριμένα στη σύγκρουση μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας. Σε μια άλλη περιοχή του κόσμου, την αφρικανική ήπειρο, την τελευταία δεκαετία διεξάγεται ένας «αγώνας για την Αφρική» μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων. Είναι ένα νέο είδος αγώνα, πιο ευνοϊκό για την Αφρική, το οποίο αν αντιμετωπιστεί σωστά, οι Αφρικανοί μπορούν να επωφεληθούν. Εκτός των κύριων δυνάμεων όπως οι ΗΠΑ, η Κίνα και ευρωπαϊκές χώρες, μετά από δεκαετίες απουσίας, η Ρωσία εμφανίζεται ξανά στην αφρικανική ήπειρο. Η επιστροφή του Κρεμλίνου στην Αφρική, χαρακτηρίζεται από το γεγονός ότι οι ρωσο-αφρικανικές σχέσεις δεν κουβαλάνε κανένα βάρος αποικιακού παρελθόντος και ότι οι ρωσικές επενδύσεις καλύπτουν τομείς όπως οι εξοπλισμοί και η πυρηνική ενέργεια, οι οποίοι είναι υψηλά στην ατζέντα των χωρών της υποσαχάριας Αφρικής, δίνοντάς της έτσι συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι άλλων παγκόσμιων παικτών. Το γεγονός όμως ότι η Ρωσία προμηθεύει όπλα σε πολλά αφρικανικά κράτη, αποτελεί σαφή ανησυχία δεδομένου του αριθμού των συγκρούσεων που εκτυλίσσονται στην αφρικανική ήπειρο. Η παρούσα εργασία πραγματεύεται ακριβώς αυτή την αυξανόμενη ρωσική παρουσία στην υποσαχάρια Αφρική, και τον αντίκτυπο που έχει στη στάση των αφρικανικών κρατών στο διεθνές στερέωμα, όπως η στάση τους στον ΟΗΕ. Εν συνεχεία, με χρήση εργαλείων διαχείρισης διακινδύνευσης (SWOT, Risk Matrix, Event Tree Analysis) αναλύονται οι κίνδυνοι που υποβόσκουν από την εμπλοκή της Ρωσίας στην περιοχή. Εν τέλει, είναι σειρά των αφρικανικών κρατών να επιδείξουν την απαιτούμενη ωριμότητα ούτως ώστε να εκμεταλλευτούν αυτό το ανανεωμένο ενδιαφέρον και να προσεγγίσουν κρίσιμες επενδύσεις για την ανάπτυξη των αφρικανικών λαών.
Όροι κλειδιά: Υποσαχάρια Αφρική, Ρωσία, πολυπολικό σύστημα, ΟΗΕ, Wagner
Abstract
Nowadays, the rapid geopolitical developments have turned everyone's attention to Eastern Europe and specifically to the conflict between Russia and Ukraine. In another region of the world, the African continent, in the last decade a "scramble for Africa" has been taking place between the great powers. It is a new kind of struggle, more favorable to Africa, which if handled properly, Africans can make profit out of it. Apart from the main powers like the US, China and European countries, after decades of absence, Russia is reappearing on the African continent. The Kremlin's return to Africa is characterized by the fact that Russian-African relations do not carry any burden of a colonial past and that Russian investments cover areas such as armaments and nuclear energy, which are high on the agenda of sub-Saharan African countries, thereby giving to Russia a comparative advantage over other global players. But the fact that Russia supplies weapons to many African states is a clear concern, given the number of conflicts unfolding on the African continent. This dissertation deals specificaly with this growing Russian presence in sub-Saharan Africa, and the impact it has on the attitude of African states in the international arena, such as their positions at the UN. Furthermore, by using risk management tools (SWOT, Risk Matrix, Event Tree Analysis), we try to analyse the risks posed by Russia's involvement in the region. Ultimately, it is the turn of African states to demonstrate the requisite maturity to take advantage of this renewed interest and benefit from critical investments, for the development of African societies.
Keywords: Sub-saharan Africa, Russia, multipolar world order, UN, Wagner