Η έναρξη της Ιδιωτικής Τηλεόρασης στην Ελλάδα. Μια επισκόπηση της κοινωνικοπολιτικής κατάστασης της Ελλάδας με την εισαγωγή του Ν. 1866/1989 περί «Ίδρυσης Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεοράσεως και παροχής αδειών για την ίδρυση και λειτουργία τηλεοπτικών σταθμών».
The establishment of private broadcasting in Greece. An overview of the socio - political status in Greece upon the enactmentof the law 1866/1989 concerning “The Foundation of the NationalCouncil for Radio and Television (NCRTV) and the awarding of licencesfor the establishment and operation of (radio and) television stations”.
Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία
Author
Γραδούλα, Βασιλική
Date
2024-03-30Advisor
Σωτηρόπουλος, ΔημήτριοςSubject
Μεσα μαζικής ενημέρωσης ; Μεσα μαζικής ενημέρωσης -- Δίκαιο και νομοθεσία ; Μέσα μαζικής ενημέρωσης -- Κοινωνικές απόψεις ; Μέσα μαζικής επικοινωνίας -- Πολιτικές απόψεις ; Μαζικά μέσα επικοινωνίας -- Ελλάδα ; Τηλεόραση ; Τηλεόραση -- Ελλάδα -- Δίκαιο και νομοθεσία ; Πολιτική εξουσίαKeywords
Ν. 1866/1989 ; ΕΡΤ ; Ιδιωτική Τηλεόραση ; ΕΣΡ ; Μεταρρυθμίσεις ; Law 1866/1989 ; Private broadcasting ; NCRTV ; Legislative transformationAbstract
Η ελληνική τηλεόραση ξεκίνησε τυπικά προδικτατορικά, αλλά ουσιαστικά στην περίοδο της επταετούς Χούντας. Καθώς οι Δικτάτορες αντιλήφθηκαν άμεσα τις δυνατότητες του τηλεοπτικού μέσου θα το επανδρώσουν προκειμένου να περνούν τα προπαγανδιστικά τους μηνύματα στο λαό. Με την αποκατάσταση της Δημοκρατίας η τηλεόραση θα συνεχίσει να είναι κηδεμονευομένη και υποχείριο της Κυβέρνησης Κωνσταντίνου Καραμανλή. Το παράδοξο όμως είναι ότι θα συνεχίσει στο ίδιο χειραγωγήσιμο στάτους και με την έλευση του ΠΑΣΟΚ της «Αλλαγής». Το οποίο θα εκμεταλλευτεί πλήρως και μέχρι τελευταία στιγμή το μέσο ψηφοθηρικά, προκειμένου να παραμείνει στην εξουσία. Με το σκάνδαλο Κοσκωτά, που θα αναδειχθεί από τα κοινά συμφέροντα των εκδοτών του Τύπου, δεν θα λήξει μόνο η θητεία του ΠΑΣΟΚ, αλλά θα αναδειχθεί και ένας επιπλέον παίχτης στο πολιτικό και επικοινωνιακό πεδίο της χώρας, αυτός των εκδοτών/ΜΜΕ. Η Νέα Δημοκρατία υπό την τυπική σφραγίδα του Τζαννή Τζαννετάκη θα θεσμοθετήσει με τον Ν.1866/1989 και το Εθνικό Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο και θα δώσει ευνοιοκρατικά δύο τηλεοπτικές άδειες. Από κει και πέρα θα επέλθει τηλεοπτική πολυνομία και συγχρόνως ανομία και αναρχία στο τηλεοπτικό πεδίο. Κανένας τηλεοπτικός νόμος δεν θα μπορέσει να οριοθετήσει την τηλεοπτική έξαρση και το ΕΣΡ θα υποτιμηθεί.
Η υπόθεσή μας έγκειται στο ότι αυτό που ισχύει και υφίσταται στην πορεία της ΕΡΤ μέχρι και το 1989 ισχύει και υφίσταται και στον ελληνικό Δημόσιο βίο. Ο προβληματισμός που αναδύεται αφορά σε μια κατ’ επίφαση Δημοκρατία στο τηλεοπτικό πεδίο. Και κάνοντας αυτή την τηλεοπτική επισκόπηση απαντώνται περαιτέρω ερωτήματά που σχετίζονται με την αδυναμία και την ατολμία των πολιτικών θεσμών να θεσμοθετήσουν ένα στιβαρό μεταρρυθμιστικό νομοθέτημα. Και παρόλο που ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης θα θεωρήσει τον 1866/1989 τομή, στην ουσία θα είναι μια επιτακτική κοινωνική ανάγκη και συνέχεια για τον πλήρη εκδημοκρατισμό. Είναι σαφές ότι το τηλεοπτικό γίγνεσθαι θα συνεχίσει να απασχολεί κοινωνικοπολιτικά και τις περιόδους της ενδιάμεσης και ύστερης μεταπολίτευσης. Επειδή ήταν ιδιαίτερα δύσκολο να προσεγγιστεί η θεματική από το σύνολο των καναλιών και τον τρόπο λειτουργίας τους, επιλέχθηκε, αδρώς, η πορεία του έντυπου –και μετέπειτα τηλεοπτικού- Τύπου και της σάτιρας καθώς κρίθηκε ότι εκφράζουν περισσότερο την κοινωνικοπολιτική πραγματικότητα. Και μέσω αυτής της προσέγγισης διαφάνηκαν και ενισχύθηκαν οι λόγοι για τους οποίους δεν ευοδώνεται μια μεταρρύθμιση.
Abstract
The Greek television fundamentally started broadcasting during the seven years’ period of Junta. The dictators, having immediately realized the vast possibilities offered by this medium, manned it so as to put their propaganda campaign across people. After the restoration of Democracy, television broadcasting would continue to be manipulated and patronized by the newly established government of Konstantinos Karamanlis. However, paradoxically, the first time elected socialistic party of Andreas Papandreou would continue to manipulate broadcasting so as to gain votes and remain in power. The Koskotas’ scandal, which would be revealed by the press publishers who shared common interests, would put an end to PASOK’s political tenure and bring on the political and communicational stage of the country a new agent, the media publishers. The party of New Democracy, under Tzannis Tzanetakis’ typical jurisdiction, would enact, by the law 1866/1989, the National Council for Radio and Television (NCRTV), and grant nepotistically two television broadcasting licenses. After that event many laws would come into force but at the same time lawlessness and anarchy would prevail in the broadcasting field. There would be no law that could limit the broadcasting turmoil and NCRTV would be underrated.
This thesis is based on the fact that whatever had happened in the course of the Hellenic Broadcasting Corporation until 1989 had correspondingly happened in the course of public life in Greece during the same period. The debate that emerges concerns a counterfeit democracy in the broadcasting field. Through this overview of broadcasting process in Greece queries regarding the inability and diffidence of the political institutions to impose a robust and clear reformative legislation are attempted to be answered. Although Konstantinos Mitsotakis would account the law 1866/1989 as a breakthrough advancement, in fact, it would represent an imperative prerequisite social demand towards the full democratization of the country. It is evident that broadcasting would and will continue to be an important sociopolitical issue during the periods that followed the transition from the military dictatorship to democracy until the contemporary period. Since it was particularly difficult to approach this issue addressing the entirety of broadcast channels and their mode of operation, the rough choice of exploring the course of the printed, which was pretty soon thereafter transformed into broadcasting, press and of satire had to be taken, because they could better reveal the sociopolitical conditions of that time. As an aftermath of this approach the reasons that hinder a political legislative reformation were demonstrated and highlighted.