Διερεύνηση της επίδρασης των προσδοκιών των Εκπαιδευτικών στην εκπαιδευτική εξέλιξη μαθητών με διαφορετική κοινωνική προέλευση
Subject
Δάσκαλου-μαθητή, Σχέσεις των -- Ελλάδα ; Εκπαιδευτικοί -- Επαγγελματική ηθική -- Ελλάδα ; Εκπαιδευτικοί -- Στάσεις -- Ελλάδα ; Εκπαιδευτικός, Αποτελεσματικότητά του -- Ελλάδα ; Εκπαιδευτικός -- Επαγγελματική ικανοποίηση -- Ελλάδα ; Εκπαιδευτική ισότητα -- Ελλάδα ; Διακρίσεις στην εκπαίδευση -- Ελλάδα ; Εκπαίδευση -- Κοινωνικές απόψεις -- ΕλλάδαKeywords
Φαινόμενο Πυγμαλίωνα ; Προσδοκίες εκπαιδευτικών ; Κοινωνικοοικονομικές ανισότητες ; Αυτοεκπληρούμενη προφητεία ; Ρόλος εκπαιδευτικού ; The Pygmalion Effect ; Teachers' expectations ; Socioeconomic inequalities ; Self-fulfilling prophecy ; The role of the teacherAbstract
Η παρούσα εργασία διερευνά τις προσδοκίες των εκπαιδευτικών και τους παράγοντες που τις επηρεάζουν στο εκπαιδευτικό σύστημα της Ελλάδας. Εστιάζει στην επίδραση του κοινωνικοοικονομικού υποβάθρου και των κοινωνικών ανισοτήτων στην εκπαίδευση. Επιπρόσθετα η κοινωνική καταγωγή επηρεάζει τις προσδοκίες που έχουν οι εκπαιδευτικοί από τους μαθητές τους καθώς και την εκπλήρωση τους. Το φαινόμενο αυτό ονομάστηκε Φαινόμενο του Πυγμαλίωνα από την έρευνα ορόσημο των Rosenthal και Jacobson και επηρέασε τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τις κοινωνικοπολιτιστικές διαφορές μέσα στην τάξη. Η έρευνα αυτή επισήμανε τον σημαντικό ρόλο του εκπαιδευτικού στη διαμόρφωση της μαθησιακής πορείας και τους τρόπους που οι εκπαιδευτικοί συμπεριφέρονται σε μαθητές που θεωρούν χαμηλότερων προσδοκιών κάνοντας την εικόνα που έχουν να δρα ως αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Η παρούσα μελέτη χρησιμοποιεί τη μέθοδο της ποιοτικής προσέγγισης με την χρήση της ημιδομημένης συνέντευξης για την συλλογή δεδομένων. Εννέα εκπαιδευτικοί όλων των βαθμίδων αποτέλεσαν το δείγμα της έρευνας για να διερευνηθούν οι παράγοντες που επηρεάζουν την γνώμη που σχηματίζουν οι εκπαιδευτικοί, αν οι προσδοκίες τους πραγματώνονται, και πως διαχειρίζονται μαθητές που θεωρούνται χαμηλότερων προσδοκιών για να ενισχύσουν τις ικανότητες τους. Τα ευρήματα συμφώνησαν με την έρευνα του Rosenthal πως οι εκπαιδευτικοί διαμορφώνουν εικόνα για τους μαθητές πριν καν τους αξιολογήσουν στην τάξη και πως οι προσδοκίες τους επηρεάζουν την μαθησιακή τους εξέλιξη. Ωστόσο διαφάνηκε πως όλοι οι εκπαιδευτικοί της έρευνας συμφώνησαν πως υπάρχουν και εξωγενείς παράγοντες, όπως η οικογένεια, που επηρεάζουν τις επιδόσεις των παιδιών. Η οικογένεια και το κοινωνικοοικονομικό υπόβαθρο των μαθητών αποτελούν ισχυρό δείκτη της μαθησιακής πορείας που δεν μπορεί να αγνοηθεί. Εν κατακλείδι μέσα από τα ευρήματα της παρούσας έκθεσης διαπιστώθηκε ότι χρειάζεται περαιτέρω έρευνα πάνω στο φαινόμενο αυτό και προτάσεις για ορθότερη αυτό-αξιολόγηση των εκπαιδευτικών έτσι ώστε να ξεπερνούν τις όποιες ασυνείδητες διακρίσεις γίνονται για να βοηθήσουν αξιοκρατικά όλους τους μαθητές να βελτιώσουν τις μαθησιακές τους ικανότητες και να διαμορφώσουν την μελλοντική ακαδημαϊκή τους πορεία.
Abstract
This paper examines the expectations of teachers and the factors affecting those
expectations on the Greek educational system. It focuses on the effect the
socioeconomical status and the social inequalities have on education. In conjunction
with that it affects the teachers’ expectations on their students as well as the
fulfillment of those. This effect was named The Pygmalion Effect after the milestone
research conducted by Rosenthal and Jacobson which affected the way we perceive
the sociocultural differences inside the classroom. This research made evident the
importance of the role of the teacher in shaping the academic performance and the
ways teachers treat students who they perceive as having lower expectations by
making the perception they have of them act as a self-fulfilling prophecy. This paper
uses the qualitative approach using semi-structured interviews for data collection.
Nine teachers of all educational levels were the sample of the study in order to
explore the factors influencing the perception teachers create, whether their
expectations are realized, and how they work with students perceived as having lower
expectations to enhance their abilities. The findings agree with Rosenthal’s research
that teachers already form their perception of students before even assessing them in
the classroom and that their expectations influence their learning development.
However, it was evident that all teachers in the study agreed that there are also
extrinsic factors, such as family, that influence children’s achievements. Family and
socio-economic background are strong indicators of students’ learning development
that cannot be ignored. Ultimately, through the findings of this paper we discovered
the need for further research on this phenomenon and for suggestions on improving
teachers’ self-assessment so that they can overcome any subconscious discrimination
they might be making in order to meritocratically help students improve their learning
abilities and shape their future academic progress.