Ψυχολογικές πτυχές της μετανάστευσης και εγκατάστασης στην Ελλάδα από τη Συρία και το Πακιστάν.
Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία
Συγγραφέας
Κασιμάτη, Βικτώρια
Ημερομηνία
2022-01-28Επιβλέπων
Σπυριδάκης, ΕμμανουήλΘεματική επικεφαλίδα
Μετανάστευση -- Ψυχολογικές απόψεις ; Μετανάστες -- Ψυχολογία ; Διαταραχή Μετατραυματικού Στρες ; Αφομοίωση (Κοινωνιολογία) ; Κοινωνική ενσωμάτωση -- ΕλλάδαΛέξεις κλειδιά
Συρία ; Πακιστάν ; Μετανάστευση ; Κοινωνική αφομοίωση ; Κατάθλιψη ; PTSD ; Migration ; Syria ; Pakistan ; Social integration ; DepressionΠερίληψη
Παρά τις στοιχειώδεις διαφορές των εννοιών πρόσφυγας και μετανάστης, όσον αφορά τις
εμπειρίες στον τόπο καταγωγής και τα κίνητρα εγκατάλειψής του, η πορεία προς τη νέα πατρίδα
ομοιάζει σημαντικά, το ίδιο και τα όσα καλούνται να αντιμετωπίσουν στη χώρα υποδοχής κατά τη
διαδικασία ένταξης. Οι επιπτώσεις στην ψυχοσύνθεση των ατόμων φαίνεται να ποικίλλουν, αφού
δε διαμορφώνονται μόνο σύμφωνα με τα δεδομένα του παρόντος, αλλά εξαρτώνται τόσο από τις
προαναφερθείσες βιωμένες εμπειρίες όσο και από ατομικά χαρακτηριστικά. Το Πακιστάν
αποστέλλει παραδοσιακά εδώ και δεκαετίες μετανάστες στην Ελλάδα, ενώ με τα γεγονότα του
Συριακού εμφυλίου πολέμου, η χώρα έχει υποδεχθεί επίσης μεγάλο αριθμό Σύριων προσφύγων. Η
παρούσα ποιοτική μελέτη, μέσω δομημένων συνεντεύξεων αποπειράται να μελετήσει τις
ψυχολογικές πτυχές της ένταξης των παραπάνω πληθυσμιακών ομάδων στην Ελλάδα. Μέσω της
ανάλυσης των δεδομένων φάνηκε ότι έκαστοι υπόκεινται σε σοβαρή ψυχική φθορά κατά τη
διάρκεια του ταξιδιού προς την Ευρώπη, ενώ συγκεκριμένα για τους Σύριους, οι τραυματικές
εμπειρίες του πολέμου και τα ενδεχόμενα βασανιστήρια εκ μέρους του καθεστώτος επιβαρύνουν
σημαντικά την ψυχική υγεία. Από την άλλη πλευρά, οι Πακιστανοί δέχονται πίεση λόγω της
ανέχειας η οποία επικρατεί στη χώρα αλλά και του αισθήματος υποχρέωσης οικονομικής στήριξης
της οικογένειας. Καταφθάνοντας όμως στην Ελλάδα οι συνθήκες διαβίωσης, η αδυναμία εξεύρεσης
εργασίας και στέγης και κατά συνέπεια η δυσκολία κοινωνικής ενσωμάτωσης εντείνουν τα
ψυχολογικά ζητήματα. Ως επικρατούσα συμπτωματολογία για τους Σύριους σημειώνεται η
διαταραχή του μετατραυματικού στρες (PTSD), το άγχος και η κατάθλιψη, ενώ και στους
Πακιστανούς υπηκόους βρέθηκαν υψηλά επίπεδα άγχους και καταθλιπτικόμορφων διαταραχών.
Τέλος η δημιουργία κοινωνικού δικτύου, ο εθελοντισμός, η εργασία και οι σπουδές αναφέρθηκαν
ως βασικοί αμυντικοί μηχανισμοί. Η εν λόγω μελέτη βέβαια, δεν δύναται να καλύψει όλες τις
πτυχές της ένταξης των μεταναστών/προσφύγων στη χώρα, ούτε να θίξει ζητήματα όπως η έλλειψη
υποδομών για παροχή ψυχολογικής ή ψυχιατρικής φροντίδας. Εγείρει ωστόσο έναν προβληματισμό
όσον αφορά την ανάγκη ενεργοποίησης του κρατικού μηχανισμού ώστε να αποφευχθεί η πιθανή
απομόνωση των πληθυσμών αυτών και να εξελιχθεί ομαλά και αποτελεσματικά η ένταξή τους στη
χώρα.
Περίληψη
Despite the fundamental differences between the terms migrant and refugee, the experiences at the
country of origin, the motives to abandon it and the journey towards a new country can be very
similar and so are the difficulties they will face at the host country, during the assimilation process.
The effects on the psychosynthesis of the individuals seem to vary, as they are not only formed
according to the present, but depend both on the experiences and the individual characteristics.
Pakistan has traditionally been a source of migrants to Greece and lately, due to the Syrian civil war,
the country has also received large numbers of Syrian refugees. The present qualitative study,
through structured interviews, attempts to study the psychological aspects of the integration of the
above population groups in Greece. The data analysis showed that each of them is subject to serious
psychological pressure during the trip to Europe, while specifically for the Syrians, the traumatic
experiences of war and possible tortures by the government, significantly burden their mental
health. On the other hand, the Pakistanis are under pressure due to the economical conditions of the
country, as well as the feeling of obligation to financially support the family. Arriving in Greece,
however, the living conditions, the inability to find employment, residence and consequently the
difficulty for social integration intensify the psychological issues. The predominant symptoms for
Syrians is post-traumatic stress disorder (PTSD), anxiety and depression, while high levels of
anxiety and depressive disorders have been reported in Pakistanis too. Finally, social networking,
volunteering, working and studying were mentioned as key defense mechanisms. The current study,
nevertheless, cannot cover all aspects of the integration of immigrants / refugees in Greece, neither
can it address issues such as the lack of infrastructure for psychological or psychiatric care.
However, it raises concerns about the need to activate the state mechanisms in order to avoid their
possible isolation and ensure their correct and effective integration in the country.