Η έννοια της Μαχόμενης Δημοκρατίας: Συγκριτική μελέτη Ελλάδας και Γερμανίας
The concept of Militant Democracy: A comparative study of Greece and Germany
Subject
Φασισμός ; Φασισμός--Ελλάδα ; Φασισμός--ΓερμανίαKeywords
Μαχόμενη δημοκρατία ; Φασισμός ; Γερμανία ; Ελλάδα ; Μεταπολίτευση ; Χρυσή ΑυγήAbstract
Ο όρος της μαχόμενης δημοκρατίας επινοήθηκε από τον Karl Loewenstein κατά την περίοδο του μεσοπολέμου. Παρόλο που η στρατευμένη δημοκρατία προσαρμόστηκε αρχικά στον φασισμό των μέσων του εικοστού αιώνα, επανήλθε στο προσκήνιο στις μέρες μας σαν ενδεχόμενη απάντηση σε νέες μορφές θρησκευτικού φονταμενταλισμού και τρομοκρατίας. Στη Γερμανία, λόγω της ναζιστικής εμπειρίας, δίνεται στο κράτος η δυνατότητα να λαμβάνει συνταγματικά κατοχυρωμένα μέτρα κατά των κομμάτων με εξτρεμιστικά χαρακτηριστικά. Στην Ελλάδα, τέθηκε το ζήτημα της προσαρμογής της μαχόμενης δημοκρατίας στο νεότερο Σύνταγμα του 1975, αλλά τελικά επικράτησε η άποψη της απεριόριστης ελευθερίας στη λειτουργία των κομμάτων. Λαμβάνοντας υπόψη ότι η νομιμότητα της μαχόμενης δημοκρατίας, καθώς και τα όριά της, παραμένουν ασαφή, αφήνοντας κατά καιρούς τις θεμελιώδεις ελευθερίες εκτεθειμένες στον κίνδυνο καταχρηστικής κρατικής δράσης, θα εξετάσουμε τη Γερμανία και την Ελλάδα υπό μια συγκριτική συνταγματική προοπτική, σε μια προσπάθεια να καταδείξουμε αν η δημοκρατία είναι μαχόμενη στην μεταπολιτευτική Ελλάδα ή αν όχι γιατί και σε ποιο επίπεδο απάντησε η ελληνική δημοκρατία με μαχητικό τρόπο στην επίθεση που εξαπέλυσε το αντιδημοκρατικό κόμμα της Χρυσής Αυγής εναντίον των δημοκρατικών θεσμών.
Abstract
The term "militant democracy" was coined by Karl Loewenstein during the inter-war period. Although militant democracy was originally adapted to mid-twentieth century fascism, it has come back to the fore nowadays as a theoretical model in response to new forms of religious fundamentalism and terrorism. In Germany, due to the Nazi experience, the state is authorized to take constitutional measures against parties with extremist characteristics. In Greece, the issue of adapting militant democracy in the new 1975 constitution was raised, but the view of unlimited freedom in the operation of parties prevailed in the end. Bearing in mind that the legitimacy of militant democracy, as well as its limits, remain obscure thus leaving, at times, fundamental freedoms exposed to the danger of abusive state action, we will examine Germany and Greece in a comparative, constitutional perspective, in an effort to show whether democracy is militant in post-independence Greece or why not, and at what level did Greek democracy responded combatively to the attack launched by the anti-democratic party of Golden Dawn to democratic institutions.