Οι πολιτιστικές διαδρομές ως βασική στρατηγική βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης. Το παράδειγμα της πολιτιστικής διαδρομής «Δρόμοι της Ελιάς»
Cultural routes as a key strategy for sustainable tourism development. The example of the "Routes of the Olive Tree" cultural route
Subject
Εναλλακτικός τουρισμός ; Τουρισμός -- Ελλάδα -- Μεσσηνία (Νομός) ; Πολιτιστική κληρονομιά -- Προστασία -- Ελλάδα -- Μεσσηνία (Νομός) ; Πολιτιστικός τουρισμός -- Ελλάδα -- Μεσσηνία (Νομός) ; Οικονομική ανάπτυξη ; Περιφερειακός προγραμματισμός ; Βιώσιμη ανάπτυξηKeywords
Πολιτιστικές διαδρομές ; Δρόμοι της Ελιάς ; Τουρισμός ; Μεσσηνία ; Cultural routes ; Olive Roads ; Tourism ; MessiniaAbstract
Οι Πολιτιστικές Διαδρομές αποτελούν μια μορφή εναλλακτικού τουρισμού που ενισχύει τη βιωσιμότητα και τον διαπολιτισμικό διάλογο, ενώ παράλληλα συμβάλλουν στην διατήρηση της κληρονομιάς του κάθε τόπου. Με την παρούσα εργασία αναδεικνύουμε τη συμβολή των Πολιτιστικών Διαδρομών στην ανάπτυξη της εκάστοτε περιοχής και εστιάζουμε στους Δρόμους της Ελιάς, μια από τις δύο Πολιτιστικές Διαδρομές που έχουν «γεννηθεί» στην Ελλάδα. Η σημασία τους ιδιάζουσα και πολύπλευρη καθώς προάγουν τον διαπολιτισμικό διάλογο εστιάζοντας στον αγροτικό τομέα, τον πολιτισμό και την φιλοξενία, τρία στοιχεία που αποτελούν αναμφίβολα τις ναυαρχίδες του ελληνικού τουριστικού προϊόντος και είναι ικανά να δημιουργήσουν συγκριτικό πλεονέκτημα για τη χώρα. Στα τρία πρώτα κεφάλαια της εργασίας παρουσιάζεται όλο το θεωρητικό πλαίσιο γύρω από τον Πολιτιστικό Τουρισμό και τις Πολιτιστικές Διαδρομές. Σε αυτά τα κεφαλαία εμπεριέχεται η διαθέσιμη βιβλιογραφία που αποσαφηνίζει τους όρους και τις έννοιες, καθώς επίσης και ισχύουσες πολιτικές. Έτσι, εντοπίζοντας το βιβλιογραφικό κενό το οποίο επικεντρώνεται γύρω από την έλλειψη έγκριτης βιβλιογραφίας για τους Δρόμους της Ελιάς και τη συμβολή τους στην ανάπτυξη σε τοπικό και εθνικό επίπεδο, σχεδιάζουμε και υλοποιούμε ποιοτική μεθοδολογία έρευνας. Αξιοποιήθηκε η συνέντευξη σε βάθος και συγκεκριμένα η ημιδομημένη συνέντευξη, η οποία διεξήχθη με τρεις ερωτώμενους, ο καθένας ειδήμων στο αντικείμενο του: (α) τον εμπνευστή των Δρόμων της Ελιάς, (β) τον Πρόεδρο του Επιμελητηρίου Μεσσηνίας και (γ) την Υφυπουργό του Υπουργείου Τουρισμού. Τέλος, τα επόμενα δύο κεφάλαια αφορούν αποκλειστικά την διεξαγωγή της έρευνας και των συμπερασμάτων που προκύπτουν από το σύνολο της εργασίας αυτής.
Abstract
Cultural Routes are a form of alternative tourism that enhances sustainability and intercultural dialogue, while contributing to the preservation of the heritage of each place. In this paper we focus on the contribution of Cultural Routes to the development of each region and we focus on the Routes of the Olive Tree, one of the two Cultural Routes inspired in Greece. The Routes of the Olive Tree are the most important route for the country, being the oldest, while promoting intercultural dialogue by focusing on the agricultural sector, culture, and hospitality, three elements that are without doubt the flagships of the Greek tourism product and are capable of creating a comparative advantage for the country. The first three chapters of the paper present the entire theoretical framework around Cultural Tourism and Cultural Routes. These chapters present the available literature that clarifies the terms and concepts, as well as current policies. Thus, by identifying the literature gap we focus on the lack of reputable literature on Olive Tree Routes and their contribution to development at the local and national levels, we design and implement a qualitative research methodology. In-depth interviews were utilized, specifically semi-structured interviews, which were conducted with three interviewees, each expert in their field: (a) the initiator of the Olive Roads, (b) the President of the Messinian Chamber of Commerce & Industry and (c) the Deputy Minister of Tourism. Finally, the next two chapters are exclusively concerned with the conduct of the research and the conclusions drawn from the whole of this work.