Προοπτικές ανάπτυξης της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα της άμυνας [Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας (EDF), Μόνιμη Διαρθρωμένη Συνεργασία (PESCO)]
Τhe prospects for the development of the Greek Defence Industry in the context of the European Union's initiatives in the field of defence [European Defense Fund (EDF), Permanent Structured Cooperation (PESCO)]
Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία
Συγγραφέας
Βούλτσιου, Ανδρεάνα
Ημερομηνία
2023-06Επιβλέπων
Σπηλιόπουλος, ΟδυσσέαςΘεματική επικεφαλίδα
Ελληνική αμυντική βιομηχανία ; Ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανίαΛέξεις κλειδιά
Ελληνική αμυντική βιομηχανία ; Ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία ; Αμυντική βιομηχανική βάση ; Ευρωπαϊκό ταμείο άμυνας ; Μόνιμη διαρθρωμένη συνεργασία ; Greek defence Industry ; European defence industry ; Defence technological base ; EDF ; PESCOΠερίληψη
Διαχρονικά η χώρα μας αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις άμυνας και ασφάλειας που έχουν σαν αποτέλεσμα την σταθερή προσήλωση του συνόλου των πολιτικών ηγεσιών στην οργάνωση και διατήρηση ισχυρών και ευμεγεθών Ενόπλων Δυνάμεων.
Σε αυτό το γεωπολιτικό και οικονομικό περιβάλλον, η χώρα μας προσπαθεί να ισορροπήσει μεταξύ της ανάγκης για στρατηγική και παραγωγική αυτονομία σε ζητήματα άμυνας και εξοπλισμών και των δεσμεύσεων που αναλαμβάνει στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ και των ευρωπαϊκών πρωτοβουλιών στο χώρο της άμυνας και ασφάλειας. Οι τρείς ανωτέρω πυλώνες, επί των οποίων δομείται ο ελληνικός αμυντικός σχεδιασμός, καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό και τις προοπτικές ανάπτυξης της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας, σε μια περίοδο τεκτονικών αλλαγών στην ευρωατλαντική αρχιτεκτονική ασφαλείας και στον απόηχο μιας πολυετούς οικονομικής κρίσης, η οποία δημιούργησε σημαντικά προβλήματα στο παραγωγικό ιστό της χώρας.
Η παρούσα μεταπτυχιακή διατριβή επικεντρώθηκε στους δύο από τους τρεις ανωτέρω πυλώνες επιχειρώντας να αξιολογήσει πως η ελληνική αμυντική βιομηχανία μπορεί να αναπτυχθεί μέσα από το πρίσμα των πρωτοβουλιών που αναλαμβάνονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την ενίσχυση της στρατηγικής αυτονομίας και την ανάπτυξη μιας ισχυρής και ανθεκτικής ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανικής και τεχνολογικής βάσης.
Μέσα από την γενικότερη επισκόπηση της πορείας της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας τις προηγούμενες δεκαετίες, η παρούσα διατριβή στόχευσε στην ανάδειξη των παραμέτρων εκείνων που διαμόρφωσαν την μέχρι σήμερα δυναμική του κλάδου και στην καταγραφή των χαρακτηριστικών εκείνων που είναι δυνατό να αξιοποιηθούν από την χώρα μας σε επίπεδο πολιτικής, αλλά και τις ίδιες τις βιομηχανίες σε επίπεδο επιχειρηματικότητας, ώστε να αξιοποιήσουν τα εργαλεία που δυναμικά διαμορφώνονται από την Ε.Ε. την τελευταία δεκαετία. Επίσης, καταγράφηκε επιγραμματικά το ιστορικό ανάπτυξης της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας και οι θεσμικές πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που σχετίζονται με την άμυνα και ασφάλεια και ειδικότερα με την ανάπτυξη μιας πανευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανικής βάσης. Τέλος, επιχειρήθηκε να καταγραφούν οι ευκαιρίες και οι προκλήσεις που ανακύπτουν για την ανάπτυξη της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας μετά τις πρόσφατες πρωτοβουλίες που ανέλαβε η Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο της Μόνιμης Διαρθρωμένης Συνεργασίας (PESCO) και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας (EDF), αλλά και των γεγονότων που ακολούθησαν το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία το περασμένο έτος.
Περίληψη
Throughout the centuries, our country has faced significant defence and security challenges leading to a strong commitment from political leaders to maintain robust Armed Forces. In this geopolitical and economic environment, our country is trying to balance the need for strategic and productive autonomy in defence and armaments and the commitments undertaken in the framework of NATO and European initiatives in the field of defence and security. These three pillars, on which Greek defence planning is structured, largely determine the prospects for the development of the domestic defence industry, at a time of tectonic changes in the Euro-Atlantic security architecture and in the aftermath of a multi-year economic crisis, which has created significant problems in the productive fabric of the country.
This master thesis focused on two of the above three pillars, attempting to evaluate how the Greek defence industry can develop through the prism of initiatives undertaken by the European Union to enhance strategic autonomy and develop a strong and resilient European defence industrial and technological base.
Moreover, through the general overview of the course of the domestic defence industry in previous decades, this thesis aimed at highlighting those parameters that have shaped the dynamics of the sector to date and writing down those characteristics that can be exploited by our country at the policy level, and also the industries themselves at the level of entrepreneurship, in order to make the use of the tools dynamically shaped by the EU over the last decade. Additionally, it was attempted to write down the history of the development of the European defence industry and the institutional initiatives of the European Union related to defence and security and in particular to the development of a pan-European defence industrial base. Finally, an attempt was made to point out the opportunities and challenges that arise for the development of the Greek defence industry following the recent initiatives undertaken by the European Union in the framework of the Permanent Structured Cooperation (PESCO) and the European Defence Fund (EDF), as well as the events that followed the outbreak of the war in Ukraine last year.