Η υφιστάμενη διοικητική στρατηγική επιλογής των Διευθυντών σχολείου στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση μέσω των αντιλήψεων των εκπαιδευτικών

Abstract

Η παρούσα εργασία εντάσσεται στο ερευνητικό πεδίο που αφορά στη διοίκηση των σχολικών μονάδων και επιχειρεί μια πιο διεισδυτική ερευνητική προσέγγιση αναφορικά με τον τρόπο εφαρμογής της νέας διοικητικής στρατηγικής του Υπουργείου Παιδείας σχετικά με την ανάδειξη των Διευθυντών σχολικών μονάδων της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης στην Ελλάδα, όπως αυτή τέθηκε για πρώτη φορά σε εφαρμογή τον Ιούνιο του 2015. Πρόκειται για το νομοθετικό εκείνο πλαίσιο, με το οποίο η ηγεσία του Υπουργείου εκχωρεί στους συλλόγους Διδασκόντων το δικαίωμα της επιλογής των Διευθυντών με τη διαδικασία της μυστικής ψηφοφορίας. Η νέα αυτή διαδικασία δίνει τη δυνατότητα στο Σύλλογο κάθε μονάδας να εκφράσει μέσω της επιλογής του άμεσα την προτίμησή του στο πρόσωπο και έμμεσα να συνδηλώσει τα κριτήρια, τις αντιλήψεις, τις ιδεολογικές του τοποθετήσεις και γενικότερα μια πλειάδα κινήτρων και ερεισμάτων. Η διαδικασία καθεαυτήν προκάλεσε πολλές συζητήσεις στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής κοινότητας και έφερε στο προσκήνιο διαφορετικές και αντικρουόμενες θέσεις, εγείροντας σημαντικά ζητήματα για προβληματισμό και μελέτη ως προς τη φιλοσοφία και τον τρόπο εφαρμογής του νέου εκπαιδευτικού νόμου για την επιλογή των στελεχών αυτής της βαθμίδας της εκπαίδευσης. Πιο συγκεκριμένα, η παρούσα μελέτη διερευνά τις αντιλήψεις των εκπαιδευτικών για την υφιστάμενη διοικητική στρατηγική, στον απόηχο πλέον της διαδικασίας, ενώ διατυπώνονται τα συμπεράσματα που απορρέουν από τη βιωμένη εμπειρία όσων ενεπλάκησαν σε αυτήν. Σε θεωρητικό επίπεδο, η παρούσα έρευνα επιδιώκει τη διαύγαση του τοπίου, επιχειρώντας την πληρέστερη κατανόηση των εννοιών και των θεωριών περί την διοίκηση και αποπειρώμενη την ανάλυση των θεμάτων και των παραμέτρων της αποτελεσματικής διοίκησης της εκπαίδευσης αναδεικνύει την πολυπλοκότητα του έργου των διοικητικών στελεχών και επισημαίνει τη σπουδαιότητα της αποτελεσματικής οργάνωσης και διοίκησης για την επιτυχή πορεία και λειτουργία της εκπαιδευτικής μονάδας και του εκπαιδευτικού συστήματος εν γένει. Επιπρόσθετα, υπογραμμίζεται η σαφής διάκριση ηγεσίας και διοίκησης και η ανάγκη να στελεχώνεται η εκπαίδευση όχι απλώς από ικανούς προϊσταμένους, αλλά από ηγέτες Τέλος, η ιστορική αναδρομή στις πολιτικές και στις αντίστοιχες νομοθετικές επιλογές και ρυθμίσεις της Πολιτείας, αναφορικά με την ανάδειξη των Στελεχών Εκπαίδευσης, αναδεικνύει τη διαλεκτική σχέση των επιλογών αυτών με το εκάστοτε κοινωνικό-πολιτικό και ιστορικό συγκείμενο και επιτρέπει να αναγνωριστούν οι φιλοσοφικές και οι ιδεολογικές προκείμενες που παράγουν τις συγκεκριμένες στρατηγικές και πολιτικές. Η ενότητα της παρούσας μελέτης που αφορά στην εμπειρική έρευνα συμβάλλει στην ανάδειξη των στοιχείων της νέας διοικητικής πολιτικής σε ό,τι αφορά στην εφαρμογή του στις σχολικές μονάδες και επιτρέπει την τεκμηριωμένη κριτική αποτίμησή του. Στο ερευνητικό μέρος, επιχειρείται η ανίχνευση των αντιλήψεων των εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, οι οποίοι συμμετείχαν και είχαν άμεση εμπλοκή στη διαδικασία ανάδειξης Διευθυντών σχολικών μονάδων κατά τις τελευταίες κρίσεις Στελεχών Εκπαίδευσης τον Ιούνιο του 2015, μέσα από τις απαντήσεις που οι ίδιοι δίνουν σε μία σειρά ερωτημάτων που τους τίθεται. Με άλλα λόγια, γίνεται μία προσπάθεια ώστε να διερευνηθούν οι αντιλήψεις των εκπαιδευτικών αναφορικά με την ενεργό εμπλοκή τους στη διαδικασία εκλογής για την κάλυψη της θέσης του διευθυντή της σχολικής μονάδας στην οποία υπηρετούν. Το θέμα που πραγματευόμαστε αφορά στη νοηματοδότηση των απόψεων, των εμπειριών των συμμετεχόντων εκπαιδευτικών, στα κριτήρια τα οποία έθεσαν ως γνώμονα για την επιλογή τους αλλά και στο πώς ο εν λόγω τρόπος επιλογής επηρέασε τις εκπαιδευτικές σχέσεις. Τα αποτελέσματα της έρευνας επιτρέπουν παρατηρήσεις και προτάσεις για τη βελτίωση της διαδικασίας, ενώ αναδεικνύουν την ανάγκη να διεξαχθούν σχετικές έρευνες σε άλλες Διευθύνσεις ώστε να επιτευχθεί μια κατά το δυνατόν αντιπροσωπευτικότερη διερεύνηση του θέματος.